Αντισυλληπτικές μέθοδοι: Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα
Όλες οι αντισυλληπτικές μέθοδοι έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Κάθε ζευγάρι πρέπει να διαλέξει εκείνη που του ταιριάζει καλύτερα, αφού ενημερωθεί για την αποτελεσματικότητα αλλά και για τους κινδύνους της κάθε μεθόδου.
Οι πολύ αποτελεσματικές αντισυλληπτικές μέθοδοι, δηλαδή το χάπι, το ενδομήτριο σπείραμα ή σπιράλ και η μόνιμη στείρωση, χρειάζονται ιατρική παρέμβαση και παρακολούθηση. Από τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται κατά περίσταση, δηλαδή ανδρικό και γυναικείο προφυλακτικό, διάφραγμα, σπερματοκτόνες ουσίες, μέθοδο του ρυθμού και παράταση του θηλασμού, μόνο το διάφραγμα χρειάζεται εφαρμογή από τον γιατρό.
Από όλες τις αντισυλληπτικές μεθόδους μόνο το ανδρικό και το γυναικείο προφυλακτικό προστατεύουν από το AIDS και τα άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Πλύσεις και τράβηγμα
Οι κολπικές πλύσεις μετά την επαφή και η ελεύθερη σεξουαλική επαφή τις μέρες τις περιόδου δεν προστατεύουν από την ανεπιθύμητη σύλληψη. Η εκσπερμάτωση κοντά στην είσοδο του κόλπου, ακόμα και χωρίς κολπική επαφή και η διακεκομμένη συνουσία, δηλαδή το τράβηγμα μετά από διείσδυση, προστατεύουν ελάχιστα. Το τράβηγμα απαιτεί διαρκή αυτοέλεγχο από τον άντρα και δυσκολεύει τον οργασμό στη γυναίκα. Είναι μοναδική μέθοδος της τελευταίας στιγμής και χρησιμοποιείται πολύ. Πάντως αν δεν γίνει έγκαιρα, και μία ποσότητα σπέρματος βρεθεί στον κόλπο ή στα εξωτερικά γεννητικά όργανα, η γυναίκα πρέπει να τοποθετήσει γρήγορα στον κόλπο ένα σπερματοκτόνο υπόθετο ή ποσότητα αλοιφής.
Το χάπι
Το αντισυλληπτικό χάπι είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος αντισύλληψης εάν χρησιμοποιείται σωστά. Χρειάζεται ιατρική εξέταση, τεστ Παπανικολάου και ορισμένες εξετάσεις στο αίμα. Καμία γυναίκα δεν πρέπει να το πάρει χωρίς ιατρική συμβουλή, και όσο καιρό το παίρνει να παρακολουθείται τακτικά από γιατρό.
Η γυναίκα που παίρνει χάπι δεν πρέπει να καπνίζει ούτε να πάσχει από κάποια σοβαρή ασθένεια. Αν χρειαστεί να χειρουργηθεί ή να πάρει κάποιο άλλο φάρμακο, πρέπει να το αναφέρει στον γιατρό της. Επίσης πρέπει να αναφέρει κάθε σοβαρό σύμπτωμα που παρουσιάζεται κατά τη λήψη του, όπως πόνο, διαταραχές της όρασης, απουσία περιόδου κλπ. Αν ξεχάσει κάποιο χάπι θα πρέπει να το πάρει αμέσως μόλις το θυμηθεί, χωρίς να παραλείψει και το κανονικό χάπι εκείνης της ημέρας. Ο κύκλος, όμως, όπου έχουν ξεχαστεί ένα ή περισσότερα χάπια δεν θεωρείται προστατευμένος από σύλληψη, οπότε πρέπει να ληφθούν και άλλα μέτρα. Επίσης μπορεί να εμφανίσει αίμα από τον κόλπο.
Εκτός από την αντισύλληψη, το χάπι ρυθμίζει τον κύκλο στις 28 ημέρες, μειώνει την απώλεια αίματος σε κάθε περίοδο, καταπολεμά τους πόνους περιόδου και το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο και θεραπεύει κάποιες γυναικολογικές παθήσεις. Δεν προστατεύει όμως από τη μετάδοση του AIDS.
Το σπιράλ
Το ενδομήτριο σπείραμα ή σπιράλ τοποθετείται μέσα στη μήτρα από τον γιατρό, με ή χωρίς νάρκωση, και παραμένει εκεί για 2 ως 5 χρόνια ανάλογα με τον τύπο του σπιράλ. Στο διάστημα αυτό χρειάζεται τακτική ιατρική παρακολούθηση. Έπειτα πρέπει να αφαιρεθεί και, αν η γυναίκα θέλει, να τοποθετηθεί καινούριο. Είναι πολύ αποτελεσματικό. Όσο διάστημα παραμένει στη μήτρα δεν γίνεται αντιληπτό από τη γυναίκα ούτε από τον άντρα.
Πριν τοποθετηθεί χρειάζεται ορισμένες εξετάσεις και η χρήση του απαγορεύεται για ορισμένες γυναίκες. Είναι καταλληλότερο για γυναίκες που έχουν αποκτήσει παιδιά. Αναφέροντας στον γιατρό τα συμπτώματα που παρουσιάζονται στη διάρκεια της χρήσης του, όπως πόνο, αιμορραγία, υγρά ή καθυστέρηση περιόδου, η γυναίκα προστατεύεται από τις παρενέργειες.
Η χειρουργική στείρωση, στον άνδρα και στη γυναίκα, είναι μόνιμη και ενδείκνυται μόνο για τα ζευγάρια που δεν θέλουν ούτε πρόκειται να θελήσουν άλλα παιδιά.
Το προφυλακτικό
Το ανδρικό προφυλακτικό, εκτός από την ανεπιθύμητη σύλληψη, προστατεύει και από το AIDS και τα άλλα σεξουαλικά νοσήματα. Επίσης βοηθά στη διατήρηση της στύσης και τη θεραπεία της πρόωρης εκσπερμάτωσης. Είναι εντελώς ακίνδυνο για την υγεία. Για να είναι αποτελεσματικό, πρέπει να χρησιμοποιείται σε κάθε επαφή και σε όλη τη διάρκεια της επαφής. Κατά την τοποθέτηση αφήνεται μπροστά κενός χώρος για το σπέρμα, και μετά την εκσπερμάτωση, κατά την έξοδο του πέους από τα γεννητικά όργανα της γυναίκας, πρέπει να κρατιέται το προφυλακτικό από τη βάση του για να μην αδειάσει το σπέρμα.
Του Δρα Τάσου Λάμπρου Χριστοδούλου*
*Μαιευτήρας-Γυναικολόγος
Μετεκπαιδευθείς στη Γυναικολογική Ενδοκρινολογία και Εξωσωματική Γονιμοποίηση στο Πανεπιστήμιο Βόννης, Γερμανία
ΑΠΟΛΛΩΝΕΙΟ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ
Τηλέφωνο: 22 469000
Κινητό: 99 643922
Ηλεκτρονική διεύθυνση: tasos.christodoulou@apollonion.com.cy