Βάλτε τα όριά σας χωρίς να χαλάσετε τις σχέσεις σας, χωρίς να ψυχραθείτε και το σημαντικότερο βάλτε τα όριά σας χωρίς να νιώθετε ενοχές. Οι περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται ιδιαίτερα να πουν όχι. Έχετε και εσείς πρόβλημα να πείτε “Όχι;”. Πολλές γυναίκες και άντρες έχουν μεγαλώσει μαθημένοι να αποφεύγουν να λένε “όχι”, ιδιαίτερα όταν αντιμετωπίζουν ένα άτομο με δύναμη, κύρος και εξουσία είτε είναι οικογενειακό πρόσωπο, είτε συνεργάτης ή φίλος.
Σε κάποιους από εμάς έλεγαν από μικρή ηλικία πως δεν είναι σωστό να λέμε “όχι” στους γονείς, συγγενείς, δασκάλους, αφεντικά μας και πολλούς ακόμα. Σε αυτή την εκπαίδευση επιστρατεύτηκαν τρόποι που τις περισσότερες φορές λειτούργησαν ασυνείδητα στη διαμόρφωση της προσωπικότητας μας. Μερικές συχνές φράσεις που χρησιμοποιούνται από τους γονείς, ώστε να επιβληθούν στα παιδιά για να κάνουν αυτό που τους λένε χωρίς αντιρρήσεις είναι: «έτσι κάνουν τα καλά παιδιά ή κάνε αυτό…. για να σε αγαπά η μαμά ή ο μπαμπάς».
Πιθανότατα υπάρχουν πιέσεις ανάλογα με το φύλο του ατόμου καθώς και πολιτιστικές, κοινωνικές, θρησκευτικές ή και θεσμικές πιέσεις, ώστε να συμμορφωθεί κανείς και να ευχαριστεί τους υπολοίπους. Συχνά υπάρχει ο φόβος της απόρριψης, η επιθυμία να αποφευχθούν οι αντιπαραθέσεις ή οι τύψεις όταν πληγωθούν τα αισθήματα των άλλων ή όπως είπαμε πιο πάνω η μόνιμη προσπάθεια να ήμαστε τα καλά παιδιά και ο αγώνας μας να πάρουμε αγάπη.
Προστατέψτε τα όριά σας
Είναι σημαντικό να λέμε “όχι” όταν αυτό είναι απαραίτητο, έτσι ώστε να προστατέψουμε τα όριαμας και να διατηρήσουμε τις προσωπικές μας προτεραιότητες. Παρακάτω είναι οχτώ τρόποι για να πούμε “όχι” αποτελεσματικά και να βάλουμε τα όριά μας έξυπνα.
Για παράδειγμα, αν ένας φίλος ζητήσει να δανειστεί το αυτοκίνητό σας και νιώθετε άβολα με την ιδέα, μπορείτε να είστε ευθείς και να του πείτε κατηγορηματικά “όχι”, ή να χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε από τις παρακάτω κατηγορηματικές μεν, αλλά διπλωματικές δε, εκφράσεις για να δηλώσετε τα όριά σας
Προτιμώ να είμαι ο μόνος που οδηγεί το αυτοκίνητό μου
Προτιμώ να μη δανείζω το αυτοκίνητο μου
Όταν δανείζω το αυτοκίνητό μου αγχώνομαι τόσο που δεν το αντέχω
Το να δανείζω το αυτοκίνητο μου δεν μου είναι ευχάριστο, δεν μου αρέσει.
Είναι σημαντικό για μένα να κρατήσω το αυτοκίνητο για προσωπική χρήση.
Νιώθω (κάπως) άβολα να αφήνω άλλους να οδηγούν το αυτοκίνητό μου.
Έδωσα την υπόσχεση στον εαυτό μου να μην αφήνω άλλους να οδηγήσουν το αυτοκίνητο μου.
Όλα τα παραπάνω παραδείγματα είναι δηλώσεις που εστιάζονται στο πως νιώθω εγώ και είναι δηλώσεις οι οποίες δυσκολεύουν τον αποδέκτη να διαφωνήσει και να επιχειρηματολογήσει. Αν κάποιος παρόλα αυτά επιμένει να σας πιέζει να κάνετε αυτό που θέλει, συνεχίστε να επαναλαμβάνετε την άρνηση σας με οποιοδήποτε συνδυασμό των παραπάνω δηλώσεων, χρησιμοποιώντας με τον ίδιο τρόπο το επίκεντρο των προτάσεων σας στο τι νιώθετε σε σχέση με το θέμα. Επιμείνετε έως ότου να γίνει αντιληπτό ότι πραγματικά εννοείτε αυτό που λέτε. Η σταθερότητα σας είναι ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία στην επίτευξη του στόχου σας.
Επιπλέον, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη μέθοδος επικοινωνίας “σκωτσέζικο ντους” (ζεστό – κρύο – ζεστό), ώστε να αρνηθείτε σε ένα άτομο με ήπιο τρόπο. Αυτή η μέθοδος ξεκινά με μια θετική – ζέστη δήλωση, δηλώνει “όχι” διπλωματικά στην αρχή και καταλήγει με μια ακόμη θετική δήλωση στο τέλος.
Για παράδειγμα:
“Καταλαβαίνω πως χρειάζεστε ένα αυτοκίνητο γι’ αυτό το Σαββατοκύριακο “ζέστη”. Δυστυχώς, δεν νιώθω άνετα να δανείζω το αμάξι μου “κρύο”.
Ελπίζω να βρείτε μια λύση. “Ζέστη”.
Η τελευταία τεχνική είναι πολύ αποτελεσματική σε πολλά επίπεδα. Αρχικά όπως είπαμε και προηγουμένως γιατί εστιάζεστε στο τι νιώθετε, αλλά παράλληλα δείχνετε στον συνομιλητή σας ότι δεν σας είναι αδιάφορο το αίτημα και ότι συμπάσχετε με το πρόβλημά του.
Καλή επιτυχία στην εφαρμογή των ορίων στην καθημερινότητά σας, κάτι που όσο το εφαρμόζετε τόσο περισσότερο θα διαπιστώνετε ότι τα όρια έχουν ως αποτέλεσμα το αντίθετο απ’ αυτό που φανταζόσασταν.
Mάρκος Στυλιανού
Πηγή:psihologia.gr
