Είσαι άνθρωπος, όχι ρομπότ!
Της Χρύσως Αντωνιάδου
Ο 18χρονος αριστούχος μαθητής, Jake Bailey, διαγνώστηκε με επιθετικής μορφής καρκίνου, λίγες βδομάδες πριν από την τελετή αποφοίτησής του. Τα λόγια του αγγίζουν την ψυχή μου και νομίζω και τη δική σας:«Να είστε παθιασμένα αφοσιωμένοι στο κυνήγι των μεσοπρόθεσμων στόχων. Δουλέψτε με πάθος και υπερηφάνεια γι’ αυτά που βρίσκονται μπροστά μας. Δεν ξέρουμε πού μπορεί να καταλήξουμε, ή πού μπορεί αυτό να τελειώσει…. Ηθικό σθένος είναι να λαμβάνει κανείς τη συνειδητή απόφαση να μην εγκαταλείπει την προσπάθεια όταν αυτός είναι ο εύκολος δρόμος. Δεν ξέρω τι θα συμβεί για κανέναν από εμάς, για εσάς. Αλλά σας εύχομαι τα καλύτερα στο ταξίδι σας και σας ευχαριστώ όλους που ήσασταν μέρος του δικού μου ταξιδιού. Ήταν απόλαυση για μένα να μεγαλώνω με τον καθέναν και όλους σας».
Δεν ήταν το τέλος…
Ο νεαρός μαθητής του Λυκείου ‘Christchurch Boys’ είχε ήδη γράψει την ομιλία που επρόκειτο να απευθύνει στους συμμαθητές και τους δασκάλους του, όταν έμαθε ότι έπασχε από λέμφωμα Burkitts Non – Hodgkins, μια ανίατη και καλπάζουσα μορφή καρκίνου, που απαιτεί εντατική χημειοθεραπεία. O νεαρός δεν τα έβαλε κάτω, το πάλεψε και μιλώντας από καρδιάς άγγιξε τις ψυχές των ανθρώπων που τον άκουσαν και διάβασαν τα λόγια του σε διαδικτυακές ιστοσελίδες.
Η ζωή τού κάθε ανθρώπου δεν είναι σπαρμένη με τριαντάφυλλα και ρόδα. Υπάρχουν στιγμές στη ζωή μας που μια μεγάλη ανατροπή θα μας βγάλει από τον δρόμο μας, θα μας καθυστερήσει στην υλοποίηση των στόχων και των σχεδίων μας, ή ακόμη θα μας αναγκάσει να τα αναβάλουμε, να τα φυλάξουμε στην ντουλάπα ή και να τα ξεχάσουμε για πάντα. Εκείνες ακριβώς τις στιγμές, πρέπει να έχουμε το ψυχικό σθένος, τα αποθέματα δύναμης και θάρρους για να συνεχίσουμε…
Ακόμη κι αν αναβάλουμε για λίγο ή για πολύ τα σχέδια μας, ακόμη κι αν υποχρεωθούμε να αναθεωρήσουμε τους στόχους μας, τα χρονοδιαγράμματα που θέσαμε ή μας τέθηκαν, ακόμη κι αν ολόκληρο το έργο που στήσαμε στο μυαλό μας, δεν θα προχωρήσει. Πάψτε να μεμψιμοιρείτε και να κλαίγετε τη μοίρα σας. Επιβάλλετε να μαζέψετε τις δυνάμεις σας και να κάνετε μια νέα αρχή. Μπορεί να είναι πολύ δύσκολη, ίσως και λιγότερο εύκολη, αλλά είναι μια αρχή!
Νοθευμένα
Οι προκλήσεις της ζωής θα σας αλλάξουν, οι δυσκολίες θα σας γιγαντώσουν με δύναμη και κουράγιο, θα σας κάνουν πιο δυνατούς, πιο ανθεκτικούς, πιο κοντά στον πραγματικό σας εαυτό.
Ίσως για πρώτη φορά στη ζωή σας να αντιληφθείτε πως όλα εκείνα που χτίζατε και φυλάγατε για χρόνια, επεκτείνατε και πολλαπλασιάζατε, είναι τελικά κίβδηλα, ψεύτικα, νοθευμένα. Η πραγματική σας εικόνα είναι αυτή που σάς βγαίνει μέσα από τη μεγάλη κρίση, μια κρίση, μέσα από μια δυσκολία, μια ασθένεια, ακόμη κι ένα συμβάν χωρίς επιστροφή. Έναν θάνατο.
Δυσκολεύομαι να θυμηθώ τις μεγάλες ανατροπές ανθρώπων που αναστήθηκαν μέσα από τα ερείπια… Εκείνο που θυμάμαι είναι πως κάθε άνθρωπος που θέλει κάτι τόσο πολύ, μπορεί να το αποκτήσει. Τα αριστουργήματα της λογοτεχνίας, οι μεγάλες ανακαλύψεις, οι θεραπείες βγήκαν από ανθρώπους που πέρασαν δυσκολίες στη ζωή τους, φτώχεια, θανάτους, ασθένειες και μεγάλες οικονομικές δοκιμασίες.
Ακούς και βλέπεις πολλά γύρω σου. Η κρίση έβγαλε στην επιφάνεια πολλές ιστορίες και περιπέτειες ανθρώπων που ήταν … βασιλιάδες και έπεσαν από τον θρόνο τους. Ποιοι επιβίωσαν; Μόνο εκείνοι που ανακάλυψαν τη δύναμη που κρύβει ο καθένας από μας μέσα του, εκείνοι που ξέρουν πως όλα στη ζωή είναι πρόσκαιρα και φτηνά, πως όλοι περνούμε και φεύγουμε χωρίς να το καταλάβουμε, να το ζήσουμε, να ρουφήξουμε τη ζωή ως το τέλος. Άντεξε, λοιπόν, πάλεψέ το και ζήσε το. Όταν καταφέρεις να σηκωθείς, θα είσαι πιο γενναίος από ποτέ, πιο ειλικρινής με τον εαυτό σου και τους άλλους, περισσότερο Άνθρωπος.
Ζήσε την κάθε μέρα
Μάθε να ακούς τη φωνή της συνείδησής σου. Μην κλείνεις τα αυτιά, ακόμη κι αν δεν σου αρέσει εκείνο που σου λέει. Συνήθισε να ενεργείς με την καρδιά και το σώμα σου, και μετά με τα «πρέπει» και «γιατί». Ζήσε την κάθε μέρα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Μπορεί αύριο να μην καταφέρεις να ξυπνήσεις, να σηκωθείς και να συνεχίσεις.
Μάθε να αγκαλιάζεις τα παιδιά και τους φίλους σου, να τους ακούς χωρίς να τους επιβάλλεσαι, να τους λέγεις την γνώμη σου, χωρίς να προσπαθείς να περάσεις τις ακραίες σου θέσεις. Η ζωή είναι ένας κύκλος, άλλοτε μια θεομηνία και ένας τυφώνας και άλλοτε μια ήρεμη θάλασσα. «Παρηγοριά στον άρρωστο», θα σκεφτείς και θα μου γυρίσεις την πλάτη, θα προσπεράσεις όσα γράφω και λέω συχνά. Όχι φίλε μου, δεν είναι παρηγοριά στον ασθενή, είναι ένας νέος τρόπος ζωής που έμαθα να ζω, και σε καλώ να τον δοκιμάσεις.
Δεν χρειάζεται να κάνεις πολλά και δύσκολα, πράγματα ακατόρθωτα και μεγαλειώδη. Αποδέξου μόνο αυτά που σου έρχονται, ακόμη κι αν σου ανατρέπουν τις ισορροπίες, σου σπάζουν τα δεσμά της ασφάλειας και μονιμότητας και σου … αλλάζουν τα φώτα.
Έχεις και εσύ δικαίωμα
Αποδέξου πως είσαι άνθρωπος. Δεν είσαι ρομπότ, ούτε μηχανή που της γυρίζουν το κουμπί και λειτουργεί από το πρωί ως το βράδυ. Αποδέξου πως έχεις δικαίωμα, ναι έχεις δικαίωμα και εσύ, να ανασάνεις, να χαλαρώσεις, να ηρεμήσεις, να τα βρεις με τον εαυτό σουΑκόμη κι αν χρειαστεί να πέσεις άρρωστος στο κρεβάτι, καθηλωμένος στο σπίτι, να πάρεις άδεια για μέρες, ίσως την πρώτη άδεια ανάπαυσης της ζωής σου.
Δυστυχώς γίνεσαι και γίνομαι ασθενής των δικών μας λαθών. Εσύ, εγώ ή οι δικοί μας. Ο πόνος χτυπά ανέλπιστα την πόρτα, χωρίς να ξεχωρίζει πλούσιους ή φτωχούς, νέους ή ηλικιωμένους, καλούς ή κακούς. Πονάς; Μπορεί να σε χτύπησε μια ασθένεια, μια απόλυση από τη δουλειά, να κινδυνεύεις να χάσεις το σπίτι σου, να χάσεις έναν σύντροφο, φίλο ή αδελφό. Κάθεσαι, κρατάς το κεφάλι, θρηνείς, και σκέφτεσαι τι χάνεις. Τι χάνεις εσύ και μόνο εσύ!
Άλλοι άνθρωποι
Όχι δεν σου κάνω τον δάσκαλο, τον κριτή και τον συμβουλάτορα. Σε προσκαλώ να δεις την άλλη όψη της ζωής. Πριν 10 μέρες επισκέφτηκα το Ογκολογικό Κέντρο της Τράπεζας Κύπρου. Πάει καιρός να το επισκεφτώ και ξεχάστηκα τι πάει να πει πραγματική πάλη για ζωή. Όχι, δεν θέλω να σου χαλάσω τη διάθεση και την ευτυχία…
Θέλω να σε πάρω από το χέρι και να σε ξεναγήσω νοερά εκεί. Έξω από τα εξωτερικά ιατρεία, να σου γνωρίσω τους ανθρώπους και τις ιστορίες τους. Όλοι είναι σαν και σένα. Μέχρι που μια μέρα, το μαντάτο τους προσγείωσε κατακούτελα. Οι περισσότεροι έγιναν άλλοι άνθρωποι. Κατάλαβαν το νόημα της ζωής, της πραγματικής ζωής. Να ξυπνάς, να περπατάς, να λειτουργείς και να νιώθεις πως όλα γύρω σου είναι πρόσκαιρα αλλά αληθινά. Να θυμάσαι τον Καζαντζάκη και να περνούν ξυστά απ’ το μυαλό σου μια φράση του από την «Ασκητική»: Μην καταδέχεσαι να ρωτάς: «Θα νικήσουμε; Θα νικηθούμε; Πολέμα».