Η ευτυχία είναι πράγμα απλό και λιτοδίαιτο
Της Χρύσως Αντωνιάδου
Aκούω συχνά τον τελευταίο καιρό ανθρώπους, νέους ανθρώπους, να λένε πως δεν είναι ευτυχισμένοι. Δεν είναι ευτυχισμένοι γιατί δεν έχουν δουλειά, δεν μπορούν να βρουν δουλειά σε εκείνο που σπούδασαν ή που έμαθαν, δεν είναι ευτυχισμένοι απ’ όλα όσα ακούνε και βλέπουν γύρω τους. Άλλοι πάλι δεν είναι ευτυχισμένοι από τη δουλειά που έχουν, γιατί θα ήθελαν να έχουν μια καλύτερη, σε ένα καλύτερο εργασιακό περιβάλλον και με ψηλότερο μισθό.
Πολλοί είναι δυστυχισμένοι γιατί ζουν μέσα στη μιζέρια των στεγνών συναισθημάτων και των μίζερων σχέσεων, γιατί δεν έχουν καμιά επικοινωνία στο σπίτι και στη ζωή τους. Δεν είναι ευτυχισμένοι γιατί, έχουν τα πάντα, αλλά δεν βρίσκουν τον χρόνο να τα χαρούν, να απολαύσουν ανθρώπινες στιγμές με την οικογένεια και τους φίλους τους, να ανταλλάξουν δυο κουβέντες πέραν από τη δουλειά τους και να μοιραστούν, να δώσουν και να πάρουν.
Aφήνουν χρέη
Οι άνθρωποι είναι δυστυχισμένοι γιατί δεν συνεννοούνται ούτε ακόμη και στα βασικά, γιατί άλλα σχεδίασαν και άλλα βρήκαν, γιατί οι σύζυγοι φεύγουν και τους αφήνουν χρέη, δεν τους πληρώνουν διατροφή, δεν νοιάζονται για τα παιδιά τους. Είναι δυστυχισμένοι γιατί δεν ανακάλυψαν πως η ευτυχία δεν βρίσκεται στα πολλά αλλά στα πολύ λίγα και σημαντικά.
Ο μεγάλος Νίκος Καζαντζάκης δίνει στο έργο «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» όλο το μεγαλείο του ευτυχισμένου Έλληνα, του ευτυχισμένου ανθρώπου, μια ολόκληρη φιλοσοφία ζωής, βγαλμένη σε μια μόνο παράγραφο. Λέει ο λεβέντης Αλέξης Ζορμπάς: «Η ευτυχία είναι πράγμα απλό και λιτοδίαιτο – ένα ποτήρι κρασί, ένα κάστανο, ένα φτωχικό μαγκαλάκι, η βουή της θάλασσας. Τίποτα άλλο».
Δυστυχώς, ζούμε σε μια κοινωνία που η λέξη ευτυχία είναι συνώνυμη με τα πολυτελή σπίτια, τα ακριβά αυτοκίνητα, τους ψηλούς μισθούς και τα επώνυμα ρούχα. Προς Θεού δεν έχω τίποτε με όλα αυτά, ούτε με τους ανθρώπους που τα έχουν πολλά, και τα θέλουν περισσότερα.
Ο κρυμμένος πλούτος
Όμως, σκέφτομαι συχνά πως όλο τούτο που μας συμβαίνει τώρα σε αυτό το νησί, δεν είναι τίποτε άλλο από τη λέξη ευτυχία όπως μας την πλάσαραν και συνεχίζουν ακόμη να προβάλλουν, το σύστημα, η κοινωνία, οι γνωστοί. Η ευμάρεια κι ο πλούτος κρυμμένος και εμφανιζόμενος πίσω από τις μυστικές συνδιαλλαγές που βγαίνουν στη φόρα κάθε βδομάδα, που έγιναν για να πλουτίσουν ακόμη περισσότερο κάποιοι, που αδηφάγα και αχόρταγα προσδοκούν να γίνουν άτρωτοι και δυνατοί, ακόμη πιο άτρωτοι, μαζεύοντας χρήμα.
Λέω συχνά και παρεξηγούμαι, πως όλοι μας θα αναπαυθούμε εκεί κάτω από τα κυπαρίσσια… Στον ίσκιο τους. Θα μας θυμούνται μόνο στα μνημόσυνα, που έγιναν συνάξεις κουτσομπολιού, και θα μας ξεχάσουν σαν να μην υπήρξαμε ποτέ…
Γιατί, λοιπόν, να μην πιάσουμε τη ζωή απ’ τα μαλλιά να της δώσουμε ένα μάθημα, να τη ρουφήξουμε ως την τελευταία στιγμή; Γιατί δεν κατανοούμε πως η ζωή είναι στιγμές, που μόνο αν τις δοκιμάσεις ζεις και φεύγεις γεμάτος;
Κόκκινο κρασί και αγκαλιά
H ευτυχία συνεχίζει να είναι μια υποκειμενική υπόθεση. Δεν μπορείς να αλλάξεις εσύ, ούτε να αλλάξεις τον σύντροφο, τον γνωστό, τον φίλο ή τον συγγενή, επειδή εσύ αποφασίζεις πως η ευτυχία είναι ένας περίπατος στη θάλασσα, ένα ποτήρι κόκκινο κρασί, μια αγκαλιά, ένα ευχαριστώ, μια κουβέντα με τη γριά γειτόνισσα.
Κάποτε ακούω φωνές που με σαρκασμό λένε «μα τι βρίσκεις εσύ σε όλα τούτα;». Στην κουβέντα με την πωλήτρια που θέλει να πει τον πόνο της, στη γιαγιά που μιλά για τα παιδιά της και τα παιδικά της χρόνια «άλλοι καιροί, κόρη μου», στον γιατρό που χωμένος μέσα στα προβλήματα των ασθενών του δεν βρίσκει χρόνο να πιεί ένα ποτήρι νερό, στους τεχνοκράτες που ξέχασαν τι θα πει εαυτός και μάχονται για να φέρουν στα ίσια τους την οικονομία.
Για μένα κάθε συνάντηση και κάθε γνωριμία με έναν άνθρωπο είναι δώρο ζωής. Μου δίνει και του δίνω. Μαθαίνω και μαθαίνει. Μοιράζομαι συναισθήματα και σκέψεις. Καμιά φορά από τους απλοϊκούς ανθρώπους μαθαίνεις το πραγματικό νόημα της ζωής, σκέφτεσαι με διαφορετικό φακό, βγαίνεις από το καβούκι του βολεμένου και του άτρωτου.
Κομματάκια στο puzzle
Τι είναι τελικά ευτυχία; Ευτυχία για μένα είναι πολλά μικρά και σημαντικά που τα στοιβάζω στο θησαυροφυλάκιο της ζωής μου, κάνοντας με σοφότερη, δυνατότερη και πιο ήρεμη. Ευτυχία για μένα είναι η θάλασσα, τα λουλούδια, ο καφές στην Παλιά Λευκωσία, ένα ποτήρι κόκκινο κρασί και μια κουβέντα με τους πραγματικούς φίλους. Ευτυχία είναι να βλέπω τα παιδιά να μεγαλώνουν και να παίρνουν τον δρόμο τους, χωρίς να τους επιβάλλονται, να μπορώ να μοιραστώ μαζί τους σκέψεις και συναισθήματα, να μπορώ να γίνομαι ένα παιδί. Δικαιούμαι να είμαι παιδί!
Να μιλώ για φιλοσοφία και ιστορία με τον Νικόλα, να ανταλλάσσω σκέψεις περί μόδας με τη Χριστίνα, ακόμη κι αν τα γούστα μας είναι διαφορετικά. Να προσπαθώ να βάλω τα κομματάκια στο puzzle με τη Μαρίνα και να την τρέχω από πίσω για να μην … σκοτωθεί με τον Σνούπυ. Ευτυχία είναι να γράφω τις «Ανθρώπινες Στιγμές» και να μοιράζομαι σκέψεις και συναισθήματα, και να ανακαλύπτω πως υπάρχουν κι άλλοι, πολλοί και σημαντικοί, που έχουν τις ίδιες απόψεις περί ζωής.
Ευτυχία είναι να περνώ τις εξετάσεις με «λίαν καλώς» κάθε φορά που περνώ μια δοκιμασία με την υγεία μου και να πιστεύω πια, μετά από καιρό, πως γίνονται θαύματα!
Ευτυχία είναι να συναντώμαι με τους φίλους μου τους οικονομολόγους στο γνωστό μας στέκι, και να βγάζουμε τα εσώψυχα μας, όλα αυτά που ξέρουμε και δεν λέμε, όλα αυτά που ξέραμε και δεν γράφαμε, όλα αυτά που μας οδήγησαν και μας οδηγούν σε αυτήν την κατάντια. Να καθαρίζουμε από τις τύψεις μας ότι, ίσως και να μην είμαστε αρκετά επικριτικοί, να κάνουμε ψυχανάλυση ο ένας στον άλλον, για να μπορούμε να συνεχίζουμε να δουλεύουμε σε αυτό το σκληρό πεδίο της οικονομίας και του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Να ανταλλάσουμε απόψεις για όλα αυτά που γίνονται, να κουτσομπολεύουμε τι και ποιος, να διαγράφουμε ανθρώπους και επώνυμα ονόματα, να συμφωνούμε ότι γράψαμε σε ένα ξεχασμένο τετράδιο του σχολείου όλους τους … σωτήρες του τόπου!
Μαζί τις Κυριακές
Παρακαλούμε τον Θεό να κάνει κι εδώ ένα θαύμα, τουλάχιστον για να δικαιωθεί ο λαός, και να καταλήξουν στης φυλακής τα σίδερα όσοι οδήγησαν, μια κουκκίδα στον ωκεανό, σε αυτήν τη μιζέρια. Ανατρέχω σε μια παγκόσμια έρευνα που διενήργησε η Gallup and Healthways, ανάμεσα σε 135 χώρες, με ερώτημα για την ευημερία των ανθρώπων και διαβάζω πως πρώτος στη σειρά κατατάσσεται ο Παναμάς. Γιατί έχει διατηρήσει μια ακμάζουσα οικονομία και η αξία της οικογένεια είναι πολύ ισχυρή. Όσο και αν φαίνεται παράξενο, οι άνθρωποι συναντιούνται και τρώνε μαζί τις Κυριακές.
Επιλέξτε, λοιπόν, την ευτυχία που σας πάει, ράψτε την στα μέτρα σας, και είμαι σίγουρη πως θα βγείτε νικητές. Σήμερα όσο ποτέ άλλοτε η ευτυχία είναι απόφαση, απόφαση που δεν χτίζεται σε θησαυρούς και λάφυρα, αλλά σε μικρές και σταθερές αξίες, που ακόμη μετρούν ψηλά στο χρηματιστήριο της ζωής.