Ο Χάρης τα έκανε γης μαδιάμ για τη Cyta
Της Χρύσως Αντωνιάδου
Έριξε μια δήλωση – βόμβα και τρέχα γύρευε…
Οι δυο Cyta, η τύχη του προσωπικού και οι εξελίξεις για …κλάματα
ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
• Κολλούν στο Σύνταγμα
• Μια ή δυο Cyta
• Δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ
• Να μείνουν ή να φύγουν
• Να πάνε στη νέα εταιρεία και πώς
• Να πάνε στη Δημόσια Υπηρεσία
ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ
• Ξήλωμα τραπεζικού τομέα
• Αποκρατικοποιήσεις για τα … μάτια του μνημονίου
• Αυτονόμηση νοσηλευτηρίων με σφραγίδα ιδιωτών
Ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης άκαμπτος και χωρίς τεκμηριωμένα επιχειρήματα, εξαπολύει άλλη μια ωρολογιακή βόμβα, αυτή τη φορά για τη Cyta, μιλώντας από το βήμα του παγκύπριου συνεδρίου της ΠΑΣΕ ΑΤΗΚ.
Οι εργαζόμενοι παγώνουν, οι συνδικαλιστές έκπληκτοι διερωτούνται πού αποσκοπεί η δήλωση του Χάρη.
Αιφνιδιασμένοι αρχίζουν να βλέπει ο ένας τον άλλο και να προσπαθούν πίσω από τις λέξεις του Υπουργού να καταλάβουν τι θέλει να πει. Δυο εταιρείες, δυο Cyta, η μια κρατική και η άλλη κρατική ιδιωτικού δικαίου με μέτοχο το κράτος, η μια θα πωληθεί σε επενδυτές και η άλλη τι θα γίνει;
Και οι εργαζόμενοι τι θα γίνουν, πού θα πάνε, ποιες αποφάσεις θα ληφθούν; Ήδη, οι συνδικαλιστές λένε πώς προσήλθαν σε ένα διάλογο που εγκαινιάστηκε τον περασμένο Μάρτιο, στο πλαίσιο της Μικτής Επιτροπής Προσωπικού, για να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των εργαζομένων στον τηλεπικοινωνιακό οργανισμό, μετά την αποκρατικοποίηση. Εκεί, όμως, αναφέρουν, η Κυβέρνηση έδειξε άλλες προθέσεις. Το προσωπικό δεν θα απολυθεί, θα μπορεί να επιλέξει την εθελούσια έξοδο με ένα πακέτο ωφελημάτων, θα έχει το δικαίωμα να παραμείνει στη Cyta που, ως τώρα τους έλεγαν ότι θα την αναλάβει ο στρατηγικός επενδυτής, με το καθεστώς του δημοσίου υπαλλήλου ή θα αποφασίσει να παραμείνει και να μεταφερθεί σε κάποιο τμήμα ή υπηρεσία του δημοσίου. Τώρα μιλούν για μεταφορά σε νέα εταιρεία. Δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι και πώς;
Νέα εταιρεία και πώς;
Ο Υπουργός δεν διευκρίνισε, μάλλον σύγχυσε την κατάσταση. Δημιουργείται μια νέα εταιρεία ιδιωτικού δικαίου, με το καθεστώς της περιορισμένης ευθύνης με κύριο μέτοχο το κράτος, στην οποία οι εργαζόμενοι της Cyta μπορούν να μεταφερθούν ως δημόσιοι υπάλληλοι, αν θέλουν, με όλα τα ωφελήματά τους ή ως μέτοχοι, εξασφαλίζοντας μετοχές. Καμιά περαιτέρω διευκρίνιση ή εξήγηση, ακόμη και την επόμενη μέρα που ο Υπουργός είχε συνάντηση με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις για να συνεχίσουν τον διάλογο. Οι συνδικαλιστές έφυγαν από τη συνάντηση με περισσότερες απορίες και ερωτήματα.
Θα υπάρχουν δυο Cyta; Τι θα κάμνει η μια και τι η άλλη;
Kαι οι εργαζόμενοι πώς θα διασφαλιστούν; Δημόσιοι υπάλληλοι, μέτοχοι, εργαζόμενοι, στη νέα ή στην παλιά;
Ένα αλαλούμ ερωτημάτων και αποριών, που κολλούν σε νομικά και άλλα ζητήματα.
Κόλλησαν στο Σύνταγμα
Πάντως, η εισήγηση Χάρη που έπεσε ως νέα ωρολογιακή βόμβα και που στο τέλος έπεσε στο κενό, όπως και τότε με το θέμα του εφάπαξ στο δημόσιο, φαίνεται πως δεν είναι εντελώς εκτός τόπου και χρόνου.Νομικές γνωματεύσεις παρουσιάζουν την Κυβέρνηση να μην μπορεί να διαθέσει προς πώληση τη Cyta εξαιτίας πρόνοιας του Συντάγματος, η οποία αναφέρει πως για να γίνουν αλλαγές σε σχέση με το καθεστώς του τηλεπικοινωνιακού οργανισμού της Κύπρου, χρειάζονται τα 2/3 των βουλευτών της Κυπριακής Βουλής. Ο Χάρης Γεωργιάδης ξέρει πως ούτε στο όνειρό του δεν μπορεί να δει τόσους ψήψους και να περάσει την αποκρατικοποίησή της, όπως αρχικά σχεδιάστηκε. Ήδη, τα όργανα της αντιπολίτευσης παίζουν αντιμνημονιακούς ρυθμούς για την αποκρατικοποίση του οργανισμού.
Ο Υπουργός, που κάθε φορά που επικαλείται μια αλλαγή στον δημόσιο ή στον ημικρατικό τομέα, τα φορτώνει στο … ευαγγέλιο της Τρόικας, αποκάλυψε στο συνέδριο της ΠΑΣΕ ΑΤΗΚ πως θα δημιουργηθεί μια νέα κρατική εταιρεία τηλεπικοινωνιών, παράλληλα με τη Cyta. Στην εταιρεία αυτή, θα μεταφερθεί το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών του οργανισμού, έτσι που να προσελκύσει στρατηγικό ή στρατηγικούς επενδυτές.
Οι διαβεβαιώσεις του ότι «δεν θα επηρεαστούν τα συνταξιοδοτικά και άλλα ωφελήματα των εργαζομένων» δεν έπεισαν κανέναν. Η Κυβέρνηση εγκαινιάζει την αποκρατικοποίηση των δημοσίων οργανισμών και υπηρεσιών και τρέχει να υλοποιήσει τα σχέδιά της, χωρίς να προετοιμάσει κατάλληλα τους εργαζομένους αλλά ούτε και είναι σε θέση να δώσει απαντήσεις σε νομικά και άλλα ζητήματα.
Πάλι φταίει το μνημόνιο
Άλλη μια μνημονιακή υποχρέωση, που ανασύρεται από τα συρτάρια κάθε φορά που οι Κυβερνώντες θέλουν να δικαιολογήσουν τις αποφάσεις τους, και να επιχειρηματολογήσουν υπέρ των πολιτικών και στρατηγικών τους για λιγότερο κράτος και λιγότερες κρατικές δαπάνες.
Τα πρώτα τύμπανα του πολέμου αρχίζουν, ήδη άρχισαν με τις συγχορδίες των κομμάτων της Αντιπολίτευσης, ενώ ο Αβέρωφ έχει από κοντά το έτερο ήμισυ του, για να εξασφαλίσει την έγκριση των νομοσχεδίων για την αποκρατικοποίηση. Άλλα υπολογίζει ο Αβέρωφ και γι’ άλλα ενημερώνουν τον Νικόλα. Έρχονται βουλευτικές εκλογές και το τίμημα μιας τέτοιας απόφασης, χωρίς να διασφαλιστούν πλήρως τα δικαιώματα των εργαζομένων, θα γυρίσει εναντίον του.
Ο Νικόλας Παπαδόπουλος, για χρόνια θιασώτης των πολιτικών για «επιχείρηση» – σκούπα κατά των δημοσίων και ημικρατικών υπαλλήλων – ξεχνώντας πως το κόμμα του έβαζε όποιον ήθελε σε αυτούς τους οργανισμούς – φαίνεται πως στηρίζει τον … έτερον ήμισυ στη Βουλή. Ο ίδιος πάντοτε υποστηρίζει μείωση των δαπανών στο δημόσιο, μείωση των κλιμάκων και γενικά εκσυγχρονισμού της δημόσιας υπηρεσίας και των ημικρατικών οργανισμών. Τι θα κάνει τώρα;
Πείραμα δεύτερο…
Το δεύτερο μεγάλο πείραμα μετά την καταδρομική επιχείρηση κατά του υπερμεγέθους δήθεν τραπεζικού τομέα της Κύπρου, που έπρεπε να ξηλωθεί και να σμικρυνθεί σε μια νύκτα και που τελειωμό δεν έχει, είναι η αποκρατικοποίηση της Cyta πρώτα, και μετά άλλων ημικρατικών οργανισμών.
Άλλα παρόμοια … πειράματα δοκιμάζονται για πρώτη φορά στην Κύπρο, πειραματικές ασκήσεις που έπρεπε να δοκιμάζονται σταδιακά εδώ και χρόνια, και όχι μια και έξω, είναι η αυτονόμηση των δημοσίων νοσηλευτηρίων. Άλλη μια επιχείρηση τύπου Cyta που ξεκινά όμως ανάποδα, με τη μεταφορά του προσωπικού με καθεστώς δημοσίου υπαλλήλου, σε δημόσια νοσηλευτήρια που θα εκσυγχρονιστούν, αλλά στο τέλος θα περάσουν κι αυτά στα χέρια των ιδιωτών.
Η αποκρατικοποίηση της Cyta είναι το πρώτο μεγάλο «πείραμα» των αποκρατικοποιήσεων και πρέπει να πετύχει, όχι μόνο για να πληρωθεί ο λογαριασμός των τραπεζών και να καλυφθούν οι «τρύπες» του δημοσίου, αλλά και για ξεφύγει η οικονομία «από την αδράνεια και την παραμονή σε δομές και νοοτροπίες περασμένων δεκαετιών και με την ψευδαίσθηση ότι η προσκόλληση στο παρελθόν μπορεί να οδηγήσει στο μέλλον». Μια άποψη που αναπτύχθηκε από τον Χάρη Γεωργιάδη για να συσπειρώσει τους θιασώτες των αποκρατικοποιήσεων. Μια θέση απόλυτα σωστή που κινδυνεύει να πέσει στο κενό από τους λανθασμένους χειρισμούς.
Ο Πρόεδρος της Cyta μιλά για γόνιμο διάλογο
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. της Cyta κ.Χρίστος Πατσαλίδης που ερωτήθηκε από τη «Σημερινή» αναφέρει πως «σε αυτές τις κρίσιμες ώρες θα πρέπει όλοι μας να εισέλθουμε σε μια διαδικασία γόνιμου και ουσιαστικού διαλόγου που θα έχει θετική κατάληξη ώστε να πετύχουμε να οικοδομήσουμε μια ισχυρή Cyta, στη βάση του ανταγωνισμού και της ευελιξίας. Προσδοκούμε και επιθυμούμε να απαλλαγούμε από το σημερινό θεσμικό πλαίσιο, να επιλέξουμε ένα αξιόπιστο στρατηγικό συνεργάτη – επενδυτή και να κρατήσουμε ψηλά την αξία και την αξιοπιστία του οργανισμού. Το αναφέρω για πολλοστή φορά. Η CYTA δεν ξεπουλιέται».
Ο κ. Πατσαλίδης συμπληρώνει πως «οι εργαζόμενοι του οργανισμού και οι πελάτες μας έχουν δημιουργήσει μια σταθερή και διαχρονική σχέση συνεργασίας και εμπιστοσύνης, και, που ακόμη και τώρα, που ο ανταγωνισμός είναι σκληρός, οι πελάτες νιώθουν σίγουροι κοντά μας. Πιστεύω ότι φέρνοντας κοντά ένα σοβαρό ξένο επενδυτή, που θα φέρει μαζί του τεχνογνωσία, ο τηλεπικοινωνιακός οργανισμός της Κύπρου θα γίνει καλύτερος και θα επιδιώξει να ικανοποιήσει ακόμη περισσότερο τις ανάγκες των πελατών του».
Πόσα πωλείται;
Πάντως, το Γραφείο του Εφόρου Αποκρατικοποιήσεων που πλαισιώνεται από μια ομάδα εξειδικευμένων συμβούλων σε θέματα αποκρατικοποιήσεων αφήνει να διαρρεύσει πως το μαγικό νούμερο της πώλησης της Cyta είναι τα 500 εκατ. Ευρώ, ένας αριθμός πολύ χαμηλότερος από αυτόν που παρουσιάζουν οι εσωτερικές υπηρεσιακές εκθέσεις της Αρχής.
Η Cyta θεωρεί ότι η συνολική αξία του οργανισμού μπορεί να υπολογισθεί με συγκεκριμένη μεθοδολογία, η οποία λαμβάνει υπόψη, μεταξύ άλλων, πέραν των μέχρι σήμερα αποτελεσμάτων, τη μελλοντική του πορεία και τα αναμενόμενα αποτελέσματα που θα έχει. Στη διαδικασία αποκρατικοποίησης βρίσκεται στα σκαριά ειδική μελέτη από εξειδικευμένους ανεξάρτητους συμβούλους, που θα προσδιορίσει τη συνολική αξία του οργανισμού.
Ωστόσο, η βόμβα που έριξε ο Χάρης Γεωργιάδης και που δεν αναμενόταν από το προσωπικό του οργανισμού, που θεωρούσε θετικές τις διαβεβαιώσεις ότι δεν θα απολέσει κανένας τη δουλειά του, φαίνεται πως πέφτει, σε μια από τις καθοριστικές στιγμές για τον Οργανισμό.
Πρώτο, ο Υπουργός μιλά για μια δεύτερη εταιρεία, η οποία θα είναι η νέα κρατική εταιρεία που θα δημιουργηθεί παράλληλα με τον κρατικό οργανισμό, και που μετατρέπει τη Cyta από Οργανισμό δημοσίου δικαίου σε μετοχική εταιρεία ιδιωτικού δικαίου, με μοναδικό μέτοχο το κράτος. Ως εδώ καλά. Και μετά;
Παρόλο που δεν διευκρινίστηκε και συγχύζει ακόμη περισσότερο τα πράγματα, πληροφορίες μας αναφέρουν πως η νέα εταιρεία θα αναλάβει το μεγαλύτερο εύρος των υπηρεσιών που σήμερα προσφέρει η Cyta. Στην εταιρεία αυτή θα επιδιωχθεί στη συνέχεια η συμμετοχή στρατηγικού επενδυτή ή επενδυτών. Η παλιά; Θα απορροφήσει περιουσία και εξοπλισμό το οργανισμού που δεν τον θέλει η νέα. Kαι μετά;
Θα δώσουν και μετοχές
Ένα ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου της νέας εταιρείας θα προσφερθεί ατομικά ή συλλογικά στους εργαζόμενους (Ταμείο προνοίας/συντάξεων) και στη συνέχεια θα αναζητηθεί στρατηγικός επενδυτής ο οποίος θα μεταφέρει την απαραίτητη τεχνογνωσία και αναμένεται πως θα στηρίξει τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των δραστηριοτήτων του οργανισμού.
Συστάσεις και παρατηρήσεις όλων όσων ασχολούνται με τα θέματα της Cyta αναφέρουν, πως από εδώ και πέρα θα πρέπει να ληφθούν υπόψη παράγοντες, όπως είναι:
Η διατήρηση της ΑΤΗΚ ως ενιαίο σύνολο στο πρότυπο όλων των τηλεπικοινωνιακών οργανισμών (συμπεριλαμβανομένων και αυτών που ανταγωνίζονται την ΑΤΗΚ). Οι οργανισμοί συνδυάζουν όλες τις υπηρεσίες που προσφέρονται από την ΑΤΗΚ (σταθερή και κινητή τηλεφωνία και ευρυζωνικές υπηρεσίες).
Ο τεμαχισμός της ΑΤΗΚ θα οδηγούσε πιθανότατα σε μείωση της αξίας της.
Και ευαίσθητα ζητήματα
Ένας σημαντικός παράγοντας που επιβάλλεται να ληφθεί υπόψη, και που η Κυβέρνηση δεσμεύτηκε να εξετάσει, είναι τα ζητήματα ασφαλείας του κράτους (π.χ. τα δίκτυα τηλεπικοινωνίας της Κυβέρνησης, της εθνικής φρουράς και της αστυνομίας).
Μετά τα ξεκαθαρίσματα με τα δικαιώματα του προσωπικού, η δουλειά περνά στα χέρια του Γραφείου του Εφόρου Αποκρατικοιήσεων που θα αναλάβει να τρέξει τη διαδικασία υποβολής δεσμευτικών προσφορών, διαδικασία που προβλέπεται να διαρκέσει περίπου έξι μήνες. Στη συνέχεια θ’ ακολουθήσει η αξιολόγηση των δεσμευτικών προσφορών και η επιλογή του προσφοροδότη.
Η Cyta λειτουργεί κανονικά
Όσον αφορά στο πεδίο … βολής της Cyta ο οργανισμός βρίσκεται σε μια διαδικασία αναδιοργάνωσής της, για καλύτερη αποτίμηση της αξίας της ακίνητης περιουσίας της, ώστε να πωληθεί σε στρατηγικούς επενδυτές σε ψηλή τιμή, συμφέρουσα για το κράτος.
Μετά την αποτίμηση του οργανισμού θα ξεκινήσει μια άλλη διαδικασία, που
θα στοχεύει στην υποστήριξη της Cyta κατά την ετοιμασία Πληροφοριακού Δελτίου/ Εγγράφου.
H Citigroup στην ουσία θα έχει τον ηγετικό ρόλο στη διαδικασία, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του έτους με την τελική πράξη πώλησης του κρατικού παροχέα τηλεπικοινωνιών, στο πλαίσιο των υποχρεώσεων που ανέλαβε η Κύπρος έναντι των δανειστών της.
Όχι σε οικονομικό, κοινωνικό, εργασιακό και εθνικό έγκλημα
O Γενικός Γραμματέας της ΠΑΣΕ – ΑΤΗΚ (ΠΟΑΣ) κ. Αλέκος Τρυφωνίδης σχολιάζοντας τα όσα συμβαίνουν σε σχέση με τη Cyta αναφέρει: «Ένα διαφαινόμενο πιθανό ξεπούλημα της Cyta θα αποτελέσει το μεγαλύτερο οικονομικό, κοινωνικό, εργασιακό και εθνικό έγκλημα με καταστροφικές συνέπειες για τους εργαζόμενους, τους πελάτες μας και την κοινωνία και την πατρίδα μας. Η πώληση κερδοφόρων οργανισμών συνεπάγεται απώλεια σημαντικών εσόδων για το δημόσιο από μερίσματα και φορολογίες. Η κυβέρνηση προτιμά ένα εφάπαξ έσοδο από την πώλησή τους, μπαλώνοντας έτσι κάποιες δημοσιονομικές τρύπες, τη στιγμή που θα μπορούσε να απολαμβάνει μια σημαντική ροή εσόδων και για τις επόμενες γενιές, και να ασκεί κοινωνικό έργο μέσω των δημόσιων επιχειρήσεων. Δεν απαιτείται μετοχοποίηση, αλλά αλλαγές σε θεσμικό επίπεδο, ώστε να καταστούμε πιο ευέλικτοι και πιο αποτελεσματικοί. Πολύ περισσότερο χρειάζονται ενέργειες που θα αποβάλλουν και θα αποτρέπουν σημερινές αρρωστημένες νοοτροπίες ενός σαθρού συστήματος που μας επέβαλαν και που σίγουρα δεν θα εξαλειφθεί με την ιδιωτικοποίηση».