Ποτέ δεν ξέρεις τι σου φέρνει η μέρα!
Η γλυκιά Ρένα έφυγε. Το απόγευμα του Σαββάτου ακούσαμε την τραγική είδηση του θανάτου της. Το πάλεψε μέχρι το τέλος. Ήταν γενναία, ήταν δυνατή, ήταν θετική. Στα μηνύματα που ανταλλάσσαμε κατά τη διάρκεια της θεραπείας της στο Λονδίνο, μας μιλούσε με ελπίδα, θετικότητα και αισιοδοξία. Ένα μήνυμα αγάπης για τους ανθρώπους, τους φίλους, την οικογένεια.
Ξεκινήσαμε περίπου την ίδια εποχή στη δημοσιογραφία. Γυναίκες και οι δυο, στο σκληρό ανδροκρατούμενο επάγγελμα των ανδρών, την οικονομική δημοσιογραφία. Η Ρένα είχε όλες τις ευκαιρίες να σταματήσει έγκαιρα, να ανελιχθεί σε διευθυντικά εκδοτικά καθήκοντα. Κι, όμως, επέλεξε την ανατροφή των παιδιών της, την οικογένειά της και τη μάχιμη δημοσιογραφία.
Κάθε συνάντησή μας ήταν και μια συζήτηση για την οικονομική κατάσταση του τόπου. Θυμωμένες και οι δυο για όλα όσα έγιναν και δεν έγιναν. Συνειδητοποιημένες για εκείνα που έρχονται, αναπολώντας τις καλές μέρες της μάχιμης οικονομικής δημοσιογραφίας.
Μια από μας
Η Ρένα ήταν μια από εμάς. Ποτέ δεν ήταν η κόρη του εκδότη, η κουνιάδα του Υπουργού. Ήταν η Ρένα, η απλή, η καταδεκτική, η ανθρώπινη. Με το τζιν και το πουλόβερ ή το καλοκαιρινό μπλουζάκι χωρίς μανίκια και με βρεγμένα τα μαλλιά, τρέχοντας για να προλάβει τις υποχρεώσεις της ως μάνα και σύζυγος, και πάντοτε ως δημοσιογράφος.
Στο καλό αγαπημένη! Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα σε σκεπάζει, εκεί στο χωριό των γονιών σου στο Επισκοπειό. Είμαι σίγουρη πως θα μας παρακολουθείς και θα μας κρίνεις από εκεί ψηλά. Χαιρετίσματα στον Χάρη, τον φίλο μας, που μας έφυγε τόσο πρόωρα.
Οι παλιοί καλοί καιροί της οικονομικής δημοσιογραφίας, όταν παλεύαμε να βγάλουμε την είδηση, χωμένοι μες τους χοντρούς τόμους των προϋπολογισμών, που για να λυθούν οι απορίες μας έπρεπε να τηλεφωνήσουμε του Σταύρου, στις εκθέσεις της Γενικής Ελέγκτριας, τις εκθέσεις της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών που έπρεπε να …φτύσουμε αίμα για να τις εξασφαλίσουμε.
Στο καλό συνάδελφε και φίλη. Είμαι σίγουρη πως από εκεί ψηλά θα μας χαμογελάς, θα ρίχνεις εκείνες τις πετυχημένες ατάκες σου, θα κουβεντιάζετε με τον Χάρη και ακόμη κι αν βαριέσαι τις οικονομικές του αναλύσεις, θα βρίσκεις τον τρόπο να χαμογελάς. Θα τα πάτε καλά οι δυο σας. Είμαι σίγουρη!
Έφυγαν πολύ νωρίς…
Ποτέ δεν ξέρεις! Τι σου στήνει η ζωή και πότε.
Η Ρένα έφυγε νωρίς, ο Χάρης έφυγε την ώρα που αποφάσισε να ξεκουραστεί από την καταπιεστική και σκληρή δουλειά της δημοσιογραφίας. Άλλοι φίλοι έφυγαν, χτυπημένοι από την αρρώστια του αιώνα. Άλλοι το παλεύουν και αγωνίζονται μέχρι το τέλος…
Ο θάνατος της Ρένας μού τάραξε γι’ άλλη μια φορά τις σκέψεις που προσπαθώ εδώ και καιρό να συμμαζέψω. Να αποδεχτώ τη σκληρή πραγματικότητα. Να αποδεχτώ ότι η Κύπρος που γεννηθήκαμε, που μεγαλώσαμε, που ζήσαμε, δεν θα είναι πια η ίδια.
Ποτέ δεν ξέρεις! Τι σου ετοιμάζουν οι μεγάλοι! Ποιοι σου στήνουν άλλη μια καταστροφική απόφαση. Ποιοι και πώς επιβουλεύονται την ευτυχία του νησιού. Μια ψεύτικη ευτυχία που πλάσαραν οι τράπεζες, το χρηματιστήριο, οι επιχειρηματίες γης. Πουλούσαν μια ψεύτικη ευτυχία, διανθισμένη με πολλή χλιδή, πολλά λεφτά, μεγάλες πολυτέλειες.
Όμως, ποτέ δεν ξέρεις! Ποτέ δεν βλέπεις, δεν ακούς, δεν οσφραίνεσαι, δεν πιάνεις τους παλμούς των μελλοντικών εξελίξεων. Ή καλύτερα αποφεύγεις να δεις την πραγματικότητα, γιατί αυτή συνήθως είναι πικρή και δύσκολη. Τη φοβάσαι. Φοβάσαι μήπως χάσεις τα λάφυρα και τα υπάρχοντά σου, όποια κι αν είναι αυτά.
Αποφεύγεις να δεις τη ζωή με τα μάτια της ψυχής σου. Δυστυχώς βλέπεις ό,τι είναι πραγματικά ευδιάκριτο μπροστά σου. Καλογυμνασμένους άνδρες, ωραίες γυναίκες, μεγάλα και πολυτελή σπίτια, ακριβά αυτοκίνητα.
Μόνο με την καρδιά
Ποτέ δεν βλέπεις με την καρδιά, με την ψυχή, με το συναίσθημα. Όπως έγραψε και ο Σαιν Εξυπερύ στον Μικρό Πρίγκιπα: «Αυτό είναι το μυστικό μου. Είναι πολύ απλό. Μόνο με την καρδιά μπορεί κάποιος να δει σωστά – αυτά που είναι πραγματικά σημαντικά δεν μπορούν να τα δουν τα μάτια».
Τα μάτια της ψυχής μπορούν να δουν πιο καθαρά, δεν είναι θαμπά, δεν είναι θολά, δεν αποφεύγουν να δουν την αλήθεια.
Ποια αλήθεια; Την αλήθεια πως οι πραγματικά ευτυχισμένοι δεν είναι αυτοί που έστησαν το παρόν και το μέλλον τους σε ψεύτικους πύργους, που καταρρέουν, σε ζωές χτισμένες στην άμμο.
H αλήθεια βρίσκεται στα μάτια των μικρών παιδιών, στα ειλικρινή λόγια της καλής φίλης, στις αντρικές κουβέντες ενός πραγματικού φίλου και συντρόφου. Βρίσκεται έξω στους αγρούς, τις ανθισμένες αμυγδαλιές και τους καταπράσινους κάμπους. Η αλήθεια βρίσκεται σε όλα τα πλάσματα της φύσης, ακόμη κι αν προσπαθούμε να τα εξοντώσουμε.
Πού ξέρεις ποιο καρτέρι σού στήνει η ζωή; Τη μια στιγμή είσαι εκεί πάνω, άρχοντας και ισχυρός, και την άλλη η μοίρα, οι συγκυρίες και τα συμφέροντα σε ρίχνουν στην αφάνεια. Κάποιοι δεν μπορούν να το αντέξουν και τους πιάνει η κατάθλιψη. Γι’ αυτό και οι ψυχίατροι και οι νευρολόγοι κάμνουν χρυσές δουλειές!
Ο κλοιός των επωνύμων
Κάποιοι πλήρως συνειδητοποιημένοι, περιμένουν την ώρα που θα αποδεσμευτούν από τον κλοιό των υποχρεώσεων. Άλλοι παραμένουν εκεί αγωνιζόμενοι, τάχατες, για το καλό της κοινωνίας, της οικονομίας, της πολιτικής και της πατρίδας. Στην πραγματικότητα φοβούνται να πέσουν από τον θρόνο τους, δεν έχουν άλλο προορισμό, δεν θέλουν να είναι ανώνυμοι, ούτε να περιφέρονται ελεύθερα. Έμαθαν να ζουν γύρω από τα συρματοπλέγματα της επωνυμίας τους.
Λησμονούν πως το υπέρτατο αγαθό είναι η ελευθερία! Ακόμη κι αν είσαι παγιδευμένος σε δύσκολες καταστάσεις (αρρώστια, ανεργία, μείωση απολαβών και ωφελημάτων) μπορείς να ελπίζεις για μια καλύτερη μέρα, όταν αισθάνεσαι την ελευθερία να περιλούζει την ψυχή και το σώμα σου.
Όπως έγραφε και ο μεγάλος Καζαντζάκης: «Σωτηρία θα πει να λυτρωθείς απ’ όλους τους σωτήρες· αυτή ’ναι η ανώτατη λευτεριά, η πιο αψηλή, όπου με δυσκολία αναπνέει ο άνθρωπος. Αντέχεις;».
Αντέχεις να είσαι ο κανείς;
Ναι, αντέχεις; Αντέχεις να είσαι ανώνυμος, να μην σε ενοχλεί κανείς, να έχεις το δικαίωμα να κυκλοφορείς ελεύθερα, να ενεργείς και να δρας όπως θέλεις, χωρίς να δίνεις λογαριασμό σε κανέναν;
Αντέχεις να μην είσαι ο τάδε και η τάδε; Αντέχεις να πέσεις από το βάθρο της εξουσίας, από τον θρόνο του πρώτου άρχοντα, του πρώτου δημόσιου αξιωματούχου, να είσαι απών ή απούσα από τα φώτα της δημοσιότητας;
Τόλμησες ποτέ να κυκλοφορήσεις ελεύθερα, χωρίς να νοιάζεσαι πώς κάποιος θα σε αναγνωρίσει, κάποια θα σου ζητήσει μια …εξυπηρέτηση, και εσύ θα πεις πως θα προσπαθήσεις αλλά ξέρεις πως το ίδιο έκανες και με άλλους 100! Αύριο είναι εκλογές και δεν πρέπει να χάσεις την πελατεία σου! Είναι όλοι τους καλοί πελάτες!
Ποτέ δεν ξέρεις! Σήμερα είναι μια κακιά ώρα, μια άσχημημέρα, σε πιέζουν από παντού όλοι, με χρονοδιαγράμματα, με οικονομικές υποχρεώσεις, με ευθύνες. Αύριο μπορεί να είναι μια καλύτερη μέρα. Η μέρα που επιτέλους αποφασίζεις να βγεις στον κήπο σου, τον τεράστιο κήπο σου που τον φροντίζει ο κηπουρός και εσύ δεν ξέρεις ότι υπάρχει, γιατί τον έφτιαξες μόνο και μόνο για τον βλέπει ο γείτονας και να ζηλεύει!
Απόλαυσε τη ζωή με το κουτάλι
Αύριο μπορεί να είναι η καλύτερη σου! Η μέρα που θα αποφασίσεις να δεις από κοντά τη θάλασσα, και όχι από το σπίτι που αγόρασες μίλια μακριά, μόνο και μόνο γιατί έτσι κάνουν όλοι!
Αύριο μπορεί να είναι η μέρα που αποφασίζεις, επιτέλους, να πας διακοπές με την οικογένειά σου, και να αντιληφθείς, ίσως για πρώτη φορά, πώς τα πάνε τα παιδιά σου στο σχολείο και ποιους έχουν φίλους.
Στον καθένα παίρνει καιρό να καταλάβει πως η ζωή πρέπει να τρώγεται με το κουτάλι, ακόμη κι αν στερείται τούς τίτλους, αν υποχρεώνεται να σταματήσει να μαζεύει πραμάτειες στις τράπεζες ή περιουσίες για τα παιδιά και τα εγγόνια.
Πού ξέρεις αύριο ποια μέρα ξημερώνει; Τουλάχιστον ζήσε το τώρα, και πέταξε το αύριο στο ποτάμι… να το πάρει το νερό! Σήμερα είσαι καλά, είσαι υγιής, έχεις ακόμη την οικονομική άνεση και μια όμορφη οικογένεια. Αύριο πού ξέρεις; Κανένας δεν μπορεί να ζει πια περιμένοντας το αύριο… Ένα αύριο που το φαντάζεσαι τέλειο αλλά δεν ξέρεις τι θα σου βγει!