“Σκοτώνει” η σκόνη από την Αφρική
Παλαιότερη έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών, κατέδειξε πως η σκόνη που μεταφέρεται από την Αφρική (Φεβρουάριος 2006) «κουβαλά» μαζί της εννέα βαρέα μέταλλα: μόλυβδο, αρσενικό, σίδηρο, μαγγάνιο, βανάδιο, νικέλιο, χρώμιο, χαλκό και ψευδάργυρο. Για την ύπαρξη των επικίνδυνων αυτών ουσιών στη μεταφερόμενη σκόνη ευθύνεται, κατά κύριο λόγο, η ανθρωπογενής μόλυνση στις αφρικανικές ερήμους, όπως η κίνηση οχημάτων, η απόρριψη αποβλήτων, κ.λπ.
Τα σωματίδια της αφρικανικής σκόνης που φτάνουν Μεσόγειο και κατευθύνονται στην Ευρώπη είναι τα μικρότερα και τα ελαφρύτερα, διότι τα υπόλοιπα έχουν «κάτσει» στη διαδρομή. Η μορφολογία τους αυτή τα καθιστά απόλυτα εισπνεύσιμα και επιβλαβή, για τα άτομα με αναπνευστικά προβλήματα. Τα μικροσωματίδια, εισερχόμενα βαθιά στους πνεύμονες, μπαίνουν στην κυκλοφορία του αίματος και μπορούν να προσβάλουν μέχρι και την καρδιά.
Πού οφείλεται το φαινόμενο;
Το φαινόμενο πυροδοτείται από την ύπαρξη ενός βαρομετρικού συστήματος πάνω από τη βορειοδυτική Αφρική και τη δυτική Μεσόγειο και την ταυτόχρονη επικράτηση νοτιοδυτικών ανέμων. Επίσης, παλαιότερη έρευνα (1986) που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nature» είχε υπολογίσει ότι κάθε χρόνο μεταφέρονται τουλάχιστον 3,9 εκατ. τόνοι σκόνης από τη Σαχάρα προς τη Μεσόγειο.
Τα τρία στάδια
Η διαδικασία μεταφοράς σκόνης από τις ερήμους της Αφρικής χωρίζεται σε τρία στάδια:
Στάδιο ανύψωσης: Η σκόνη στην περιοχή της Σαχάρας ανεβαίνει από την επιφάνεια του εδάφους στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, με τις αέριες μάζες που εξαναγκάζονται σε ανοδική κίνηση.
Στάδιο μεταφοράς: Η σκόνη μεταφέρεται από τη βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη με νότιο ισχυρό ρεύμα που παρατηρείται σε μεγάλο βάθος στην ατμόσφαιρα. Η εντονότερη μεταφορά σκόνης γίνεται συνήθως σε ύψη από 1.500 έως 4.000 μ., αν και έχει παρατηρηθεί ακόμη και σε ύψος 10.000 μ.
Στάδιο απόθεσης: Η σκόνη είτε θα κατακαθίσει στο έδαφος μετά από την αιώρησή της είτε θα εμπλακεί στις διαδικασίες σχηματισμού βροχής ή χιονιού και θα πέσει στο έδαφος με τις σταγόνες ή νιφάδες.
Οι πολίτες που έχουν σοβαρά αναπνευστικά και καρδαγγειακά προβλήματα θα πρέπει:
- Να περιορίζουν τις άσκοπες μετακινήσεις σε περιοχές στις οποίες υπάρχει επιβάρυνση της ατμόσφαιρας.
- Να αποφεύγουν την παρατεταμένη έκθεση και την έντονη δραστηριότητα σε υπαίθριους χώρους, όπου επικρατεί συνδυασμός υψηλών θερμοκρασιών, υγρασίας και επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας.
- Να παραμένουν σε καλά αεριζόμενους και κλιματιζόμενους χώρους.
- Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων δύσπνοιας, να απευθύνονται στον θεράποντα γιατρό τους ή νοσοκομείο.