Υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή
Της Αλίκης Οικονομίδου*
Τι είναι το Πρόγραμμα διατροφής για άτομα με διαβήτη;
Το πρόγραμμα διατροφής για άτομα με διαβήτη είναι ένας οδηγός, ο οποίος περιλαμβάνει υγιεινές επιλογές τροφίμων, ταιριάζει με το πρόγραμμα, τις συνήθειες και την κουλτούρα του κάθε ατόμου. Πρόκειται για ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής, το οποίο μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση των τιμών του σακχάρου, της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερόλης, καθώς επίσης στη διατήρηση ή στην επίτευξη ενός σωστού σωματικού βάρους.
Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να φροντίζουν να διατηρούν το ζάχαρο του αίματος τους σε καλά επίπεδα με τη σωστή αναλογία φαγητού, ινσουλίνης και άσκησης. Αυτό μπορεί να ακούγεται δύσκολο, όμως με τη βοήθεια του γιατρού και του κλινικού διαιτολόγου μπορεί να επιτευχθεί, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της ποιότητας ζωής σας και τη μείωση των επιπλοκών που σχετίζονται με τον διαβήτη.
Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να τρώνε διαφορετικά φαγητά από την υπόλοιπη οικογένεια;
Όχι , τα άτομα με διαβήτη μπορούνε να απολαμβάνουν τα ίδια φαγητά με την υπόλοιπη οικογένεια. Αυτό που χρειάζεται είναι να γνωρίζετε ποια φαγητά επηρεάζουν το ζάχαρο περισσότερο από τα άλλα, ώστε με τη βοήθεια του κλινικού διαιτολόγου, να γίνεται ο κατάλληλος προγραμματισμός .
Ποια φαγητά επηρεάζουν το ζάχαρο περισσότερο;
Τα φαγητά χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: Υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη. Οι υδατάνθρακες επηρεάζουν το ζάχαρο περισσότερο από τις πρωτεΐνες και τα λίπη. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τους υδατάνθρακες που περιέχουν τα τρόφιμα που καταναλώνουμε για καλύτερη ρύθμιση του ζαχάρου.
Τι είναι οι υδατάνθρακες;
Το άμυλο και τα σάκχαρα είναι υδατάνθρακες.
Άμυλο ( Δημητριακά προγεύματος , ψωμιά, κράκερ , παξιμάδια , όσπρια , ρύζι, αμυλούχα λαχανικά ).
Σάκχαρα
Φρούτα
Γαλακτοκομικά προϊόντα ( γάλα, γιαούρτι)
Γλυκά (κέικ , μπισκότα, σοκολάτες )
Γιατί είναι σημαντική η μέτρηση των υδατανθράκων;
Η μέτρηση υδατανθράκων βοηθά στον καλύτερο έλεγχο του ζαχάρου του αίματος και στην αποφυγή ή καθυστέρηση των επιπλοκών που σχετίζονται με τον σακχαρώδη διαβήτη. Αυτό συμβαίνει γιατί οι υδατάνθρακες επηρεάζουν, περισσότερο από τα άλλα θρεπτικά συστατικά, το ζάχαρο αίματος. Παραταύτα, είναι απαραίτητοι για τον οργανισμό γιατί περιέχουν βιταμίνες , μέταλλα, ιχνοστοιχεία και φυτικές ίνες.
Είναι πολύ σημαντικό να δουλέψετε μαζί με τον κλινικό διαιτολόγο και τον γιατρό σας με στόχο να δημιουργήσετε ένα πρόγραμμα που να ταιριάζει στις δικές σας ανάγκες για την καλύτερη ρύθμιση του ζαχάρου σας.
Τα άτομα με διαβήτη μπορούν να τρώνε φρούτα και αμυλούχα τρόφιμα;
Βεβαίως! Η κατανάλωσή τους είναι απαραίτητη για τον οργανισμό, γιατί περιέχουν βιταμίνες , μέταλλα, ιχνοστοιχεία και φυτικές ίνες. Αυτό που χρειάζεται είναι σωστός προγραμματισμός .
Τα άτομα με διαβήτη μπορούν να τρώνε φαγητά που περιέχουν ζάχαρη;
Η απάντηση είναι ναι σχεδόν για όλα τα άτομα με διαβήτη. Τρώγοντας ένα γλυκό θα ανέβει το ζάχαρο του αίματος, το ίδιο όμως θα συμβεί και με την κατανάλωση ψωμιού ή πατάτας ή άλλων τροφών, οι οποίες περιέχουν υδατάνθρακες.
Η κατανάλωση μικρής ποσότητας στη θέση του ψωμιού ή της πατάτας είναι δυνατή στα περισσότερα άτομα με διαβήτη.
Προσοχή όμως γιατί τα γλυκά είναι άδειες θερμίδες, δηλαδή δεν περιέχουν θρεπτικά συστατικά. Η υπερκατανάλωση οδηγεί σε ψηλές τιμές ζαχάρου και αύξηση του σωματικού βάρους.
Πόσο σημαντικό είναι το σωματικό βάρος στην ρύθμιση του ζαχάρου;
Η απώλεια βάρους βοηθά στη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη, αυτό βοηθά στη βελτίωση των τιμών του ζαχάρου σε άτομα με τύπου 2 διαβήτη.
Παράλληλα, η απώλεια βάρους αν παίρνετε φάρμακα ή ινσουλίνη μπορεί να σας βοηθήσει στην καλύτερη ρύθμιση ή ακόμα και στη μείωση ή διακοπή των φαρμάκων.
Επιπλέον, βελτιώνει τα λιπίδια και την αρτηριακή πίεση.
Επιπρόσθετα, η απώλεια βάρους, αν είστε υπέρβαροι ακόμα και 5-9 κιλά, μπορεί να σας βοηθήσει να ρυθμίσετε καλύτερα το ζάχαρό σας .
Τι είναι υγιεινή διατροφή;
Παρακάτω σας προτείνουμε ορισμένους τρόπους για πιο υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή:
1. Τρώτε πολλά φρούτα και λαχανικά , προσπαθήστε να επιλέγετε από όλα τα χρώματα για να αυξήσετε την ποικιλία.
2. Επιλέξτε ολικής άλεσης δημητριακά προϊόντα . Επιλέξτε μαύρο ψωμί , καστανό ρύζι και μακαρόνια ολικής άλεσης .
3. Επιλέξτε όσπρια για τα γεύματα σας.
4. Προτιμήστε άπαχα κρέατα.
5. Τρώτε ψάρι τουλάχιστον δυο φορές την εβδομάδα
6. Επιλέξτε άπαχα γαλακτοκομικά προϊόντα
7. Πίνετε νερό αντί αναψυκτικά, τα οποία έχουν πολλές θερμίδες.
8. Χρησιμοποιήστε ελαιόλαδο, αλλά προσοχή στις θερμίδες!
9. Τέλος, προσοχή στην ποσότητα! Τρώγοντας μεγάλες ποσότητες, ακόμα και από τα υγιεινά φαγητά, μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους.
*Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Πηγή: diabetes.org.cy