Φαγώθηκαν από …τον σκόρο τα “κουμπαροδάνεια”
Ο Συνεργατισμός σώθηκε με χρήματα των Kυπρίων φορολογουμένων. Γι’ αυτό το Υπουργείο Οικονομικών και η Διοίκηση του Συνεργατισμού έχουν αυξημένες ευθύνες, όχι μόνο για να διασφαλίσουν την οικονομική εξυγίανσή του, όχι μόνο να προστατεύσουν τα χρήματα των πολιτών, αλλά και να κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους, χωρίς την επίκληση των νομικών ζητημάτων, ώστε να επισπευτεί η πλήρης κάθαρσή του και να ικανοποιηθεί το περί δικαίου αίσθημα. Να μην υπάρχουν σκιές…
Τα φιλικά, συγγενικά, κομματικά και άλλα κουμπαριλίκια που συνέβαιναν στον Συνεργατισμό ήταν γνωστά, γι’ αυτό όλοι σιωπούσαν για να περάσουν, καθώς ο καθένας είχε τη φωλιά του λίγο ή πολύ βρεγμένη. Το ζήτημα που εγείρεται είναι να “καθαρίσουν” όλες οι χλωμές, θολές και άλλες περιπτώσεις ατασθαλιών που επισυνέβαιναν τα προηγούμενα χρόνια στον Συνεργατισμό, όταν οι μεγάλοι είχαν … εξυπηρετήσεις και τα μέλη πληρώνουν τις δόσεις τους κανονικά και θα πληρώσουν και το τελευταίο σεντ του ευρώ μέχρι να εξοφληθεί το δάνειό τους.
Τα κουμπαροδάνεια
Η τοποθέτηση του Μάριου Κληρίδη στο πηδάλιο του Συνεργατισμού έστειλε ένα μήνυμα ότι «οι στάβλοι του Αυγεία» θα καθαρίσουν. Ο ίδιος σε συνέντευξή του τον Μάρτιο του 2014 είχε αναφέρει «πως ο Συνεργατισμός μοιάζει με αεροπλάνο που του επιδιορθώνουν τη μηχανή ενόσω είναι εν κινήσει» αποκαλύπτοντας πως ανοίγουν νέες και παλιές υποθέσεις με σκοπό να διαπιστωθεί ποιοι διοικητικοί σύμβουλοι, αξιωματούχοι και επίτροποι έχουν κάνει κακή διακυβέρνηση. Μάλιστα, έστελλε κατ’ επανάληψη το μήνυμα πως «δεν θα καλυφθεί τίποτε και κανένας. Θα είμαστε αμείλικτοι μπροστά σε περιπτώσεις κουμπαροδανείων». Ο Μάριος Κληρίδης έφυγε ή καλύτερα φαγώθηκε γιατί δεν είναι εύκολος παίκτης. Τα κουμπαροδάνεια, όμως, δεν «καθάρισαν» παρά μόνο άρχισε το ξήλωμα από τη ΣΠΕ Φύλας (χωρίς να παραγνωρίζουμε τη σημαντικότητα της υπόθεσης) και πιθανότατα να συνεχιστεί με τις μικρές ΣΠΕ στα χωριά και τις κοινότητες. Οι υποθέσεις των μεγάλων ψαριών … φαγώθηκαν από τους σκόρους στη Γενική Εισαγγελία, στον Συνεργατισμό ή καθ’ οδόν;
Το δάνειο του Ερωτόκριτου
Πριν από έναν χρόνο είδε το φως της δημοσιότητας η εμπεριστατωμένη έκθεση του επικεφαλής της Μονάδας Εσωτερικής Επιθεώρησης του Συνεργατισμού, Μάριου Δημοσθένους η οποία εντοπίζει προνομιακή μεταχείριση, παραχώρηση μεγαλύτερων ποσών από αυτά που ζητούνταν και μη επαρκή κάλυψη δανείων του τέως διευθυντή της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας Ερωτόκριτου Χλωρακιώτη στη ΣΠΕ Στροβόλου. Στην έκθεση που κατατέθηκε στις 11 Ιουλίου 2014, ενώπιον της Ολομέλειας της Επιτροπείας του Συνεργατισμού, ο Μάριος Δημοσθένους εισηγείται τη διεξαγωγή πειθαρχικής διαδικασίας για όλα τα εμπλεκόμενα άτομα, την κατάθεσή της στη Νομική Υπηρεσία της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας για να εξεταστούν τυχόν ποινικές ευθύνες, όπως επίσης στην Κεντρική Μονάδα Διαχείρισης Καθυστερήσεων. Στην έκθεση καταγράφονται σημεία και τέρατα τα οποία, υποτίθεται ότι θα διερευνούνταν σε βάθος και θα έπαιρναν τον δρόμο της Δικαιοσύνης.
Η έκθεση, που αποκαλύφθηκε από την οικονομική συντάκτρια Ελένη Νικολάου στον «Φ», διαπιστώνει ότι «σε αρκετές περιπτώσεις τα δάνεια είχαν την έγκριση του Εφόρου Υπηρεσίας Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών (ΥΕΣΕ) και επισημαίνονται πιθανές ευθύνες». Σημαντική είναι η καταγραφή ότι «το θέμα των δανείων του κ. Χλωρακιώτη ήταν σε γνώση της Κεντρικής Τράπεζας μέσω των τριμηνιαίων υποβολών των χρεών των συμβούλων της Τράπεζας, καθώς και των εποπτικών τους εκθέσεων». Η έκθεση καταγράφει, μεταξύ άλλων και τα εξής:
- Για τα εν λόγω δάνεια έχουν γίνει συνεχόμενες αναδιαρθρώσεις και στο παρελθόν. Τόσο οι υφιστάμενες, όσο και οι προηγούμενες αναδιαρθρώσεις ήταν με περίοδο χάριτος, δύο με τρία έτη.
- Παραχωρήθηκε μεγάλος αριθμός αναστολών δόσεων (19 αναστολές) και ως εκ τούτου δεν παρουσιάζονται καθυστερήσεις. Από τον έλεγχο που έγινε διαφαίνεται, όμως, ότι παρόμοιου χειρισμού έτυχαν ελάχιστες άλλες περιπτώσεις αλλά σε καμία περίπτωση με τόσο μεγάλο ποσό.
- Για τις πιστωτικές διευκολύνσεις μέχρι τις 31 Μαΐου 2014, έχουν γίνει συνολικές καταθέσεις ύψους €55.707. Εάν όμως δεν είχε παραχωρηθεί περίοδος χάριτος ή και αναστολές δόσεων, τότε θα έπρεπε να είχαν καταβληθεί δόσεις €4.460.717.
- Δεν εντοπίστηκαν οποιαδήποτε αποδεικτικά στοιχεία διενέργειας επαρκούς αξιολόγησης για την ικανότητα αποπληρωμής αυτών των δανείων. «Σε κάποιες περιπτώσεις δεν έχει διενεργηθεί οποιαδήποτε αξιολόγηση, ενώ σε κάποιες άλλες περιπτώσεις δεν έχουν εντοπιστεί αποδεικτικά στοιχεία ότι η Επιτροπεία έλαβε γνώση για την αξιολόγηση».
- Σε τρεις περιπτώσεις από τις υφιστάμενες και σε έξι από τις εξοφλημένες πιστωτικές διευκολύνσεις, δεν εντοπίστηκε σχετική έγκριση, ενώ σε μία άλλη περίπτωση ο Έφορος ενέκρινε μεγαλύτερο ποσό από το ποσό αίτησης.
- Εξετάστηκε και το ενδεχόμενο έγκρισης πιστωτικών διευκολύνσεων του κ. Χλωρακιώτη και των συνδεδεμένων του κατά τη διάρκεια που ο ίδιος διετέλεσε Έφορος της ΥΕΑΣΕ, αλλά δεν εντοπίστηκε οποιαδήποτε σχετική περίπτωση.
Τα χρηματοδοτικά ανοίγματα
Στην έκθεση, γίνεται αναφορά και στις εκτιμήσεις και επανεκτιμήσεις των ακινήτων που χρησιμοποιήθηκαν ως εξασφάλιση και αναφέρεται ότι η επανεκτίμηση που διενεργήθηκε στις 13 Ιουνίου 2014 κατέδειξε πολύ σημαντική μείωση στις εκτιμημένες αξίες, από 40% μέχρι 82% επί της καταναγκαστικής τους αξίας. «Λόγω της μεγάλης αυτής απόκλισης των επανεκτιμήσεων των ακινήτων από τις προηγούμενες εκτιμήσεις τους, αναφέρει η έκθεση, έχει ζητηθεί από τη ΣΚΤ/ΚΦ η εξασφάλιση επιπρόσθετων εκτιμήσεων για τις περιπτώσεις αυτές».
Ο Επικεφαλής της Μονάδας Εσωτερικής Επιθεώρησης, υποδεικνύει ότι η εν λόγω ομάδα συνδεδεμένων ατόμων αποτελεί μεγάλο χρηματοδοτικό άνοιγμα για τη ΣΠΕ Στροβόλου και κρίνεται αμφίβολη η δυνατότητα αποπληρωμής τους, χωρίς την πώληση των ενυπόθηκων ακινήτων. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι τα δάνεια αυτά μειώνουν τη ρευστότητα της ΣΠΕ, λόγω της περιόδου χάριτος και των αναστολών δόσεων και δημιουργούν ακάλυπτα ποσά περίπου €1,5 εκατ. μετά τις επανεκτιμήσεις των ακινήτων. «Είναι ορατό το ενδεχόμενο οι πιστωτικές διευκολύνσεις να μετατραπούν σε μη εξυπηρετούμενες, με αποτέλεσμα να ανασταλεί η αναγνώριση των τόκων τους σαν έσοδα της ΣΠΕ», υποστηρίζεται, προσθέτοντας ότι οι κεφαλαιακές απαιτήσεις στις 31 Μαρτίου 2014, ανέρχονταν σε €1,6 εκατ. Ο τέως Διευθυντής της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης, που ερωτήθηκε σχετικά ανέφερε πως «έκανα αναδιαρθρώσεις. Δεν είναι δικαίωμα της Συνεργατικής ή της Τράπεζας να κάνει αναδιαρθρώσεις; Μόνο του Χλωρακιώτη έκαναν αναδιάρθρωση;», διερωτήθηκε.
Γράφει: Χρύσω Αντωνιάδου