Ο θάνατος φέρνει αλλαγές
O θάνατος κάποιου δικού μας ανθρώπου είναι από πιο αγχωτικά γεγονότα στη ζωή μας. Φοβόμαστε την απώλεια της συντροφιάς και τις αλλαγές που φέρνει στη ζωή μας. Μας παίρνει χρόνο να επουλώσουμε τις πληγές και καθένας από μας αντιδρά με διαφορετικό τρόπο. Μπορεί να χρειαζόμαστε βοήθεια για να προσαρμοστούμε στις αλλαγές που έρχονται στην ζωή μας. Αλλά τελικά, η αποτελεσματική συνύπαρξη με το πένθος μας έχει ζωτική σημασία για την ψυχική μας υγεία.
Εάν κάποιος δικός σας άνθρωπος πέθανε πρόσφατα, ελπίζουμε ότι οι λίγες γραμμές που ακολουθούν θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε ότι δεν είστε μόνοι σας μέσα στα συναισθήματά σας και ότι υπάρχει βοήθεια εφόσον την επιθυμείτε. Εάν έχετε ένα φιλικό ή συγγενικό πρόσωπο που πενθεί, το κείμενο που ακολουθεί θα βοηθήσει και τους δύο να κατανοήσετε και να διαχειριστείτε αυτή τη δύσκολη στιγμή.
Κατανοώντας το πένθος
Το πένθος και τα σύνθετα στάδια της διαδικασίας της θλίψης είναι αναγκαία. Ακόμα κι αν το παρόν είναι γεμάτο πόνο, είναι υγιές και φυσιολογικό κάποιος που πενθεί να βιώνει τόσο έντονα συναισθήματα με συνεχόμενες αλλαγές στη διάθεση του. Είναι οι φυσιολογικές αντιδράσεις στην απώλεια.
Παίρνει χρόνο να επουλωθούν οι πληγές. Η περίοδος της θλίψης εξαρτάται και διαφοροποιείται από πρόσωπο σε πρόσωπο. Η θλίψη δεν είναι αδυναμία αλλά αναγκαιότητα. Η άρνηση της θλίψης δεν είναι γενναιότητα και μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερο πρόβλημα αργότερα.
Η θλίψη του πένθους μας βοηθά να διαχειριστούμε την σχέση μας με το άτομο που χάσαμε και να επικεντρώσουμε εκ νέου τις ενέργειές μας προς το μέλλον..
Τα στάδια του πένθους
Υπάρχουν πολλά στάδια στο πένθος. Τα τρία στάδια που αναφέρονται παρακάτω είναι αυτά που βιώνουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Παρ’ όλα αυτά, συνήθως δεν περνούν τα στάδια με μία λογική σειρά από το πρώτο στο τελευταίο. Ορισμένοι επανέρχονται από το ένα στάδιο στο άλλο και επομένως το χρονικό διάστημα που απαιτείται για το πέρασμα από τα διαφορετικά στάδια θα ποικίλει.
- Πρώτο Στάδιο -Μούδιασμα ή Σοκ: Αμέσως μετά από την είδηση του θανάτου, το πιθανότερο είναι να βιώσετε μια περίοδο που θα έχετε την αίσθηση της ουτοπίας. Κάποιοι το περιγράφουν ως μια περίοδο κατά την οποία νοιώθουν σαν να είναι χαμένοι κάπου ή σαν να υπνοβατούν μέσα από τις αναγκαίες λεπτομέρειες της κηδείας με ένα μηχανικό τρόπο. Αυτό το στάδιο μπορεί να διαρκέσεις από μερικές εβδομάδες μέχρι αρκετούς μήνες.
- Δεύτερο Στάδιο – Αποδιοργάνωση: Τελικά, αυτό το φυσιολογικό προστατευτικό σοκ αρχίζει να υποχωρεί και τα συναισθήματα βγαίνουν πάλι στην επιφάνεια. Μπορεί να έχετε ορισμένα σωματικά συμπτώματα όπως ο κόμπος στο λαιμό, η δυσκολία στην αναπνοή, οι αναστεναγμοί και το αίσθημα της υπερβολικής κόπωσης. Τα συναισθηματικά συμπτώματα μπορούν να δημιουργούν μεγαλύτερη θλίψη
- Ο θυμός για το θάνατο του αγαπημένου σου προσώπου και οι συνακόλουθες ενοχές μπορεί να είναι πολύ δυνατά συναισθήματα. Θα χρειαστεί να ξαναθυμηθείς την ζωή του ανθρώπου σου και τα γεγονότα που οδήγησαν στο τέλος της ζωής του. Μπορεί να βασανίζεσαι για αυτά που πιστεύεις ότι έκανες λάθος ή για εκείνα που θα μπορούσες να έχεις κάνει. Το πιο σοβαρό από όλα μπορεί να είναι το αίσθημα απώλειας του συναισθηματικού ελέγχου. Είναι μια επίπονη περίοδος συναισθηματικής αναταραχής αλλά ένα φυσιολογικό και αναγκαίο μέρος του πένθους. Οι περισσότεροι άνθρωποι επανέρχονται αλλά μπορεί να πάρει εβδομάδες, μήνες ή σε κάποιες περιπτώσεις μερικά χρόνια.
- Τρίτο Στάδιο – Αναδιοργάνωση: Τελικά, θα υπάρχουν περίοδοι στις οποίες θα νοιώθετε ότι μπορείτε να ασχοληθείτε και με τις καθημερινές εργασίες. Ένας μεγάλος πόνος δεν ξεχνιέται ποτέ, παίρνει την θέση του μέσα στα άλλα της ζωής, τις άμεσες ανάγκες . Μπορείτε να διαμορφώσετε βαθύτερες φιλίες μέσα από την διαδικασία του να μοιράζεσαι. Μπορείτε να συνειδητοποιήσετε τη σημαντικότητα της ζωής καθώς και την αξία των ανθρώπινων σχέσεων και των εμπειριών.
Πώς να διαχειριστείς τη θλίψη σου
- Να βρίσκεσαι με τους ανθρώπους που σε φροντίζουν. Ξόδεψε χρόνο με την οικογένειά σου, τους φίλους σου, τους γείτονες, τους συναδέλφους και γενικά με ανθρώπους που ανήκουν σε κάποια ομάδα και μοιράζονται παρόμοιες εμπειρίες.
- Μην πιέζεις τον χρόνο, πάρε αυτόν που χρειάζεσαι. Ο καθένας αντιδρά διαφορετικά στην απώλεια. Είναι οδυνηρό να προσπαθείς να υπολογίσεις το “φυσιολογικό” χρονικό διάστημα που θα πρέπει να διαρκέσει η θλίψη σου. Το πιθανότερο είναι πως θα σου πάρει περισσότερο απ’ ότι υπολόγιζες.
- Εξέφρασε τα συναισθήματά σου. Άφησε τον εαυτό σου να αισθάνεται τη θλίψη, το θυμό και τα άλλα συναισθήματα. Βρες τρόπο να τα εκφράσεις με τη συζήτηση, το κλάμα.
- Αποδέξου την αλλαγή που ήρθε στη ζωή σου. Αναγνώρισε ότι μπορεί να είσαι λιγότερο προσεκτικός σε αυτά που έχεις να κάνεις στην δουλειά σου και στις προσωπικές σου σχέσεις. Η καθημερινότητα σου μπορεί χρειάζεται να αλλάξει- είναι φυσικό με την απώλεια που είχες.
- Αναζήτησε βοήθεια. Μην περιμένεις πάντα από τους άλλους να κάνουν την πρώτη κίνηση. Μπορεί να θεωρούν ότι πρέπει να σου επιτρέψουν να είσαι μόνος. Ενημέρωσε τους ανθρώπους γύρω σου όταν ότι χρειάζεσαι συντροφιά και υποστήριξη.
- Φρόντισε την υγεία σου. Να είσαι σε θέση να αναγνωρίζεις τα συμπτώματα του άγχους ή ασθένειας που μπορεί να προκύψουν. Μίλησε με το γιατρό σου αν νοιώσεις πως η θλίψη σου επηρεάζει την υγεία σου.
- Υποστήριξε τους άλλους που έχουν πένθος. Προσέφερε υποστήριξη στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας και τους φίλους που πενθούν ακόμη και τα παιδιά. Να είσαι ειλικρινής με τα παιδιά για το τι συνέβη και για το πώς νοιώθεις. Ενθάρρυνε τους να μιλήσουν για τα συναισθήματα που νοιώθουν.
- Διαχειρίσου την απώλειά σου. Αποδέξου το θάνατο του αγαπημένου σου προσώπου. Αντιμετώπισε τα συναισθήματα ενοχής και θυμού που σε εμποδίζουν να προχωρήσεις μπροστά.
- Κάνε μια νέα αρχή. Όσο γίνεται λιγότερο αισθητή η αίσθηση του πένθους, επέστρεψε στις δραστηριότητες και στα ενδιαφέροντα σου που μπορεί να διέκοψες και σκέψου να κάνεις και κάτι καινούργιο. Δες το ενδεχόμενο να δημιουργήσεις νέες σχέσεις, χωρίς πίεση, στον δικό τους χρόνο.
- Ανέβαλλε μεγάλες αλλαγές της ζωής σου. Καλύτερο θα ήταν να περιμένεις ένα χρόνο ή και παραπάνω για να πάρεις σημαντικές αποφάσεις, όπως να μετακομίσεις, να ξαναπαντρευτείς ή να αποκτήσεις ένα παιδί. Η κρίση σου μπορεί να μην είναι στη καλλίτερη κατάσταση ενώ πενθείς και οι αλλαγές μπορεί να σε φορτώσουν με επιπρόσθετη πίεση σε αυτή που νοιώθετε ήδη.
Από την επιστημονική ομάδα της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Κλίμακα
Πηγή:boro.gr