Χριστούγεννα:Επιτρέπεται να νιώθουμε «εκτός κλίματος»
Τα Χριστούγεννα έχουν μια πολύ συγκεκριμένη εικόνα. Στολισμοί, δώρα, οικογενειακά τραπέζια, συναισθήματα χαράς, ευτυχίας, πληρότητας και πολλά πρέπει… πώς πρέπει να φαινόμαστε, τι πρέπει να κάνουμε, πώς πρέπει να νιώθουμε, πώς πρέπει να τα περάσουμε. Μέσα σε αυτό τον κυκεώνα των «πρέπει» συχνά ξεχνάμε τα θέλω μας καταλήγοντας, αντί να χαλαρώσουμε και να περάσουμε καλά, να παλεύουμε να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες των ημερών.
Το «περίεργο» με τα Χριστούγεννα είναι πως οι χαρούμενοι νιώθουν πιο χαρούμενοι, οι λυπημένοι πιο λυπημένοι, οι μόνοι πιο μόνοι… Με την ίδια λογική όλα τα προβλήματα οξύνονται, οικονομικά, οικογενειακά, συναισθηματικά, διαπροσωπικά, σχέσεων… Γενικά πρόκειται για ένα κλίμα υπερβολής, προσποιητής ή όχι. Σε συνδυασμό με την πίεση να ακολουθήσουμε το πνεύμα των ημερών με το λαμπερό του περιτύλιγμα, ξεχνάμε πως έχουμε το δικαίωμα της επιλογής… Μπορούμε να επιλέξουμε να τα περάσουμε διαφορετικά. Toεπιτρέπεται να μην είναι «όλα καλά».
Στις μέρες που ζούμε, με τα οικονομικά προβλήματα να είναι η καθημερινότητα πολλών ανθρώπων, σίγουρα επιβαρύνετε η ψυχολογία μας και διαφοροποιείται ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τις γιορτές. Δυστυχώς η ρήση «το χρήμα δεν φέρνει ευτυχία» δεν είναι αρκετό για να μας παρηγορήσει. Αντί να θλιβόμαστε για την κατάσταση και να βουλιάζουμε μέσα στο αίσθημα της αναξιότητας και της ανημποριάς, μπορούμε να προσαρμοστούμε στη νέα πραγματικότητα και να την αξιοποιήσουμε όσο καλύτερα μπορούμε. Τα οικονομικά προβλήματα έτσι κι αλλιώς δημιουργούν άγχος, πόσο μάλλον σε μια περίοδο που έχει τόσο ταυτιστεί με το καταναλωτισμό και την υπερβολή. Μείνετε σε πιο απλές λύσεις. Κάντε ένα καλό οικονομικό προγραμματισμό από πριν και μείνετε σε αυτόν. Μην προβείτε σε άσκοπα έξοδα «για τα μάτια του κόσμου». Τα ψώνια δεν είναι απαραίτητα αφού μετά τις γιορτές ξεκινούν εκπτώσεις, ενώ τα προσωπικά χειροποίητα δώρα συνήθως λένε περισσότερα και δείχνουν το χρόνο που αφιερώσατε για τον άλλον.
To άγχος των γιορτών
Ένα επίσης ζήτημα που μας χαλάει τη διάθεση είναι τα οικογενειακά προβλήματα και διαμάχες που έχουν τη τάση να «ξυπνούν» τις ημέρες αυτές. Έρευνες δείχνουν πως υπάρχει αυξημένη πιθανότητα ενδοοικογενειακών διενέξεων κατά την περίοδο των Χριστουγέννων. Συνήθως όλη η οικογένεια είναι μαζεμένη, ακόμα και τα μέλη εκείνα που τις υπόλοιπες ημέρες του χρόνου επιλέγουν να μην συναντιούνται. Άλυτα προβλήματα, παλιές αψιμαχίες ή καινούργιες διαφωνίες κάνουν το γιορτινό τραπέζι λιγότερο γιορτινό. Πίνουμε και κανένα ποτηράκι παραπάνω και τα πνεύματα οξύνονται… Αν και η δική σας οικογένεια έχει τη τάση να «ξεσπαθώνει» τις γιορτές, γεγονός που σας προκαλεί ένταση ή άγχος, κρατήστε απόσταση. Ακόμα και αν η μαμά σας θα θυμώσει, έχετε το δικαίωμα να προστατεύσετε τον εαυτό σας.
Ιδιαίτερα δύσκολες φαίνεται να είναι οι γιορτές και για τους ανθρώπους που έχασαν κάποιον. Το πένθος, ο χωρισμός και γενικά η απώλεια είναι εντονότερη σε μια περίοδο που είναι έντονα συνδεδεμένη με την οικογενειακή θαλπωρή και τη χαρά. Το αίσθημα μοναξιάς διογκώνεται και μας υπενθυμίζει πως εμείς είμαστε μόνοι μας, παραμελημένοι. Δεν έχει να κάνει με κακία, ούτε με ζήλια. Απλά βλέποντας την χαρά στα πρόσωπα των άλλων, οι άνθρωποι που μας λείπουν, μας λείπουν περισσότερο. Αναγνωρίστε τα συναισθήματά σας, βιώστε τα και μην ξεχνάτε πως παρόλο που κάποιος «έφυγε» από τη ζωή σας, εσείς είστε ακόμα εδώ! Αν ο λόγος της μοναξιάς είναι η ψύχρανση των σχέσεων με οικογένεια και φίλους, κάντε μια προσπάθεια να τους πλησιάσετε και να λύσετε τις διαφορές σας. Όχι εξαιτίας του «πνεύματος των Χριστουγέννων», αλλά για χάρη της δικής σας ευτυχίας.
Αρνητική διάθεση γκρίνιας
Προβλήματα προκύπτουν και για τους ανθρώπους που οι σύντροφοί τους λείπουν ή εργάζονται τη μέρα των Χριστουγέννων. Συνήθως μπαίνουμε σε μια αρνητική διάθεση γκρίνιας όπου δεν μας «αγαπά αρκετά» για να διευθετήσει το πρόγραμμά του με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι παρών εκείνη τη μέρα. Από την άλλη αν εμείς παραστούμε σε κάποιο οικογενειακό τραπέζι θα πρέπει να δικαιολογήσουμε το γεγονός πως «δεν μας αγαπά αρκετά» σε συγγενείς και φίλους που θα σχολιάζουν την απουσία του. Είναι δύο τα πράγματα που πρέπει να σκεφτούμε: πρώτον ενδεχομένως και ο άλλος να στενοχωριέται που δεν μπορεί «να κάνει γιορτές», επομένως δεν χρειάζεται να τον χρεώσουμε και να τον κάνουμε να νιώσει ακόμα χειρότερα. Αν δείξουμε περισσότερη κατανόηση θα τον απενοχοποιήσουμε και πιθανότατα θα νιώθουμε και οι δύο καλύτερα. Και δεύτερο, η ποιότητα της σχέσης, η αγάπη του συντρόφου μας, δεν κρίνεται από μια μέρα. Μπορείτε εσείς να πάτε σε όποιο κάλεσμα θέλετε, να απολαύσετε το χρόνο σας με τους ανθρώπους που αγαπάτε και όταν επιστρέψει να τον υποδεχτείτε χαρούμενοι και ευδιάθετοι.
Πηγή άγχους αποτελεί και ο χρόνος που κλείνει, ειδικά εάν οι στόχοι που βάλαμε δεν υλοποιήθηκαν. Ποιοι είναι αυτοί; να γίνω καλύτερος άνθρωπος, καλύτερος σύζυγος, καλύτερη μητέρα, να κερδίσω περισσότερα χρήματα, να αποδείξω την αξία μου… Το πρόβλημα με όλους αυτούς τους στόχους είναι πως είναι τεράστιοι, γενικοί, αφηρημένοι και επομένως ακατόρθωτοι. Γίνετε λοιπόν πιο συγκεκριμένοι! Τι σημαίνει να γίνω καλύτερη μητέρα; μήπως να περνάω περισσότερο χρόνο με τα παιδιά μου; να είμαι πιο υπομονετική; Θέλετε περισσότερα χρήματα; Πόσα; Πώς θα τα αποχτήσετε; Σπάστε τους μεγάλους στόχους σε μικρότερους, πιο σαφείς και εύκολους προκειμένου να καταφέρετε να τους φτάσετε. Και ξεκινήστε από σήμερα!
Ανεξάρτητα από υποχρεώσεις, πίεση και ευτράπελα μην ξεχνάτε πως πρόκειται για μια περίοδο προσφοράς σε αυτούς που μας χρειάζονται. Καμιά φορά αυτό από μόνο του αρκεί για να μας δώσει το συναίσθημα που λείπει από τους εορτασμούς. Και μην ξεχνάτε το πιο βασικό: απλά είναι Χριστούγεννα, και τι έγινε; Χωρίς καμία επαναστατική διάθεση απέναντι στις γιορτές, αναλογιστείτε πως είναι απλά άλλη μια μέρα. Ακόμα και αυτή την ημέρα εξακολουθείτε να έχετε το δικαίωμα της επιλογής… Μην το πετάτε! Επιλέξτε οτιδήποτε θα σας κάνει να νιώσετε πιο άνετα, πιο πολύ ο εαυτός σας. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε πως οι άνθρωποι που ζουν με πολλά πρέπει, εκείνοι που βάζουν πάντα τις υποχρεώσεις μπροστά από τα θέλω τους, είναι και λιγότερο ευτυχισμένοι, λιγότερο γεμάτοι από τη ζωή τους. Είναι επίσης πιο επιρρεπείς σε μελαγχολία, άγχος και κατάθλιψη εξαιτίας της συνεχόμενης πίεσης που νιώθουν και που δεν εξισορροπείται με τις στιγμές χαλάρωσης και «εγωιστικής» ενασχόλησης με τα θέλω τους.
Θέκλα Βασιλείου, Θάνος Ασκητής, Ιατρικό Κέντρο Σεξουαλικής Υγείας