Τι αποκαλύπτει η Wikileaks για τον Λαζαρίδη
Της Χρύσως Αντωνιάδου
11 Ιανουαρίου 2006. Μια ιστορική μέρα για τον ισχυρό χρηματοπιστωτικό Όμιλο της Κύπρου. Μια μέρα που θα σήμανε την αρχή της κατάρρευσης του κραταιού Ομίλου αλλά και την αρχή των δεινών για το χρηματοπιστωτικό τομέα της Κύπρου. Η Λαϊκή Τράπεζα ανακοινώνει ότι η HSBC (Hong Kong Sanghai Bank) θα διαθέσει τη συμμετοχή της στην πρώτη.
Μια ωρολογιακή βόμβα που έσκασε αναπάντεχνα ή μια αναμενόμενη εξέλιξη;
Ένα αποκαλυπτικό μήνυμα των Wikileaks, το οποίο παρουσιάζει σήμερα η «Σ», δίνει φως στην άκρη του γρίφου που αφορά την αποχώρηση της HSBC από τη Λαϊκή Τράπεζα και τη διάθεσή του ποσοστού της στον Ανδρέα Βγενόπουλο.
Αναφέρεται στο μήνυμα:«Είναι ο Λαζαρίδης που πιστώθηκε ευρέως ότι έφερε τον Βγενόπουλο και τη Μαρφίν για να αντικαταστάσει τη μειοψηφική συμμετοχή της HSBC, όταν η βρετανική τράπεζα αποφάσισε να κόψει τους μακρούς δεσμούς με τη Λαϊκή. Οι λόγοι της αποχώρησης της HSBC είναι ασαφείς αλλά ψίθυροι μιλούν γι’ αυξημένη δυσαρέσκεια που σχετίζεται με την αδυναμία να τεθεί υπό έλεγχο ο Λαζαρίδης, τη δυσαρέσκειά της για τη φερόμενη μη εξυπηρέτηση ενός μεγάλου και σημαντικού δανείου 90 εκατομμυρίων κυπριακών λιρών σε μεγάλο μέτοχο της Λαϊκής και οι φόβοι της για τις δυσκολίες που σχετίζονται με τον έλεγχο από την HSBC πολλών υποκαταστημάτων της στην κατεχόμενη Κύπρο, σε γη που ανήκει σε ελληνοκυπρίους και που αποκτήθηκε, όταν η Τράπεζα απόκτησε μια τουρκική τράπεζα, νωρίτερα αυτή τη δεκαετία».
Η απόφαση της ξένης τράπεζας
O Κίκης Λαζαρίδης, ενώπιον της Διερευνητικής Επιτροπής για την οικονομία, απαντά πως «η τελική απόφαση για τη διάθεση του ποσοστού συμμετοχής της στη Λαϊκή Τράπεζα ήταν απόφαση της ξένης τράπεζας η οποία δεν προήλθε από οποιαδήποτε άρνηση είτε εκ μέρους του Δ.Σ. της Τράπεζας είτε εκ μέρους της Κεντρικής Τράπεζας. Αντιθέτως, επιθυμούσαμε διακαώς να αυξήσουν τη συμμετοχή τους».
Πόσο πιστευτός όμως είναι ο άλλοτε ισχυρός ανήρ του Ομίλου; Ποια είναι η αλήθεια; Ο διεθνής τραπεζικός κολοσσός HSBC φέρεται να είχε ζητήσει να αυξήσει το μερίδιό του στον Όμιλο αλλά βρίσκει την άρνηση του κ. Κίκη Λαζαρίδη; H HSBC φεύγει από τη Λαϊκή Τράπεζα, για να μην εκτεθεί στις πληροφορίες για το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος από το καθεστώς Μιλόσεβιτς; Αυτά τα ερωτήματα καλούνται να απαντήσουν στο Λονδίνο οι αρχές της HSBC, μετά την άφιξη του ανακριτικού κλιμακίου από την Κύπρο που μετέβη εκεί για να πληροφορηθεί τους λόγους της φυγής και τον άνθρωπο – κλειδί στο deal με τον Ανδρέα Βγενόπουλο. Πόσο και πότε θα λάμψει η αλήθεια;
Η ξιφασκία και ο Βγενόπουλος
H Kύπρος μαθαίνει το όνομα Ανδρέας Βγενόπουλος στις 7 Φεβρουαρίου του 2006. Αθλητής του Παναθηναϊκού στην ξιφασκία, δικηγόρος και επιχειρηματίας. Ο Κίκης Λαζαρίδης, για να διασφαλίσει τη δική του … αυτοκρατορία και τα … συμφέροντα του Ομίλου ψάχνει να βρει επενδυτή για να πωλήσει το ποσοστό 21,16% της HSBC. Ψάχνει, τού έρχεται … «πακέτο» ή τον προσεγγίζουν. Το σίγουρο είναι πως κομβικό σημείο σε όλο αυτό το deal διαδραμάτισε ο Μιχάλης Ερωτόκριτος, ο στενός συνεργάτης και φίλος του Λαζαρίδη για δεκαετίες. Ο «άνθρωπός» του παντού και πάντα. Λαϊκή Τράπεζα, Υπουργείο Οικονομικών, Κυπριακές Αερογραμμές.
Ο τέως Πρόεδρος του Ομίλου της Λαϊκής Τράπεζας καταφέρνει να πείσει τους μεγάλους μετόχους του Ομίλου (βλέπε οικογένεια Λανίτη) να πωλήσουν το ποσοστό της βρετανικής τράπεζας στον Ανδρέα Βγενόπουλο. Μια κίνηση που, για κάποιους, έγινε με το επιχείρημα να αναχαιτιστεί μια πιθανή εξαγορά του ποσοστού αυτού από την Τράπεζα Κύπρου, που τότε ήταν στα φόρτε της και αγόραζε τράπεζες, και να διατηρήσει την κυριαρχία του στον Όμιλο.
7 Φεβρουαρίου 2006. Η Λαϊκή Τράπεζα ανακοινώνει τη μεταβίβαση του ποσοστού (21.16%) που κατείχε η HSBC στο μετοχικό κεφάλαιο της στους πιο κάτω:
1) Marfin Financial Group Holdings S.A. 9,98%
2) Tosca Fund 8,18%
3) Laiki Bank (Nominees) Ltd 3,00%
Τού βγήκε ξινή
Η … εμπιστοσύνη που φέρεται να έδωσε ο Κίκης Λαζαρίδης στον Ανδρέα Βγενόπουλο τού βγήκε ξινή. Ο επιχειρηματίας τοποθετεί χρήμα και αγοράζει το βρετανικό ποσοστό αλλά προσδοκεί να έχει και τον πλήρη έλεγχο στη λήψη αποφάσεων. Από αυτή τη στιγμή ο Κίκης Λαζαρίδης γίνεται παρελθόν για τον Όμιλο και οι μεγαλομέτοχοι αρχίζουν να περιθωριοποιούνται.
16 Ιουνίου 2006, ημέρα Παρασκευή, ο Λαζαρίδης ανακοινώνει την απόφασή του να αποχωρήσει στο τέλος του έτους από τη θέση του Προέδρου του Ομίλου μετά τη λήξη της ετήσιας γενικής συνέλευσης των μετόχων της Τράπεζας. «Πρόσφερα στην τράπεζα ό,τι είχα να προσφέρω και νιώθω περήφανος», δηλώνει ο Πρόεδρος του Ομίλου.
Ο κ. Ανδρέας Βγενόπουλος της Marfin, που ήδη συμμετέχει ως μέλος στο Δ.Σ. του Ομίλου, απαντά λακωνικά: «H Λαϊκή βρίσκεται στη καλύτερη φάση της από ποτέ και αυτό είναι επίτευγμα του κ. Λαζαρίδη». Η κρίση κορυφώνεται.
Αποχωρεί πυροβολώντας
Ο Λαζαρίδης αποχωρεί πυροβολώντας, απευθύνοντας επιστολή προς το προσωπικό της Τράπεζας με σαφείς υπαινιγμούς εναντίον της μετοχικής πλειοψηφίας (βλέπε συμφέροντα Βγενόπουλου) και εναντίον των στρατηγικών επιλογών που μόλις προ ημερών ο ίδιος είχε υπερψηφίσει σε δύο διοικητικά συμβούλια, σύμφωνα με τον Ανδρέα Βγενόπουλο.
Οι υπαινιγμοί του αφορούν τη μεταχείριση του προσωπικού στο μέλλον, τη νέα στρατηγική της Τράπεζας και ζητήματα συμφέροντος που αφορούν την Κύπρο.
Ο Βγενόπουλος γίνεται έξω φρενών. Αποστέλλει εγκύκλιο προς το προσωπικό, εκφράζοντας την πλειοψηφία του διοικητικού συμβουλίου, αναφέροντας πως «όλες οι αποφάσεις που αφορούσαν εταιρικές και διοικητικές αναδιοργανώσεις ελήφθησαν ομόφωνα με τη θετική ψήφο του κ. Λαζαρίδη σε δύο διαδοχικά διοικητικά συμβούλια». Απορρίπτει τους ισχυρισμούς του παραιτηθέντος Προέδρου και ξεσπαθώνει: «Η πραγματική αιτία της παραίτησης θα πρέπει να αναζητηθεί στον γραπτό καθορισμό (και επί της ουσίας περιορισμό) των αρμοδιοτήτων του μη εκτελεστικού προέδρου της Λαϊκής».
Μια νέα σελίδα γράφεται στην ιστορία της Κύπρου. «Τις φταίει;».
Χριστόφιας: «Φωτισμένες πράξεις με μια μεγάλη φωτεινή δέσμη»
30 Ιουνίου 2011. Ο Δημήτρης Χριστόφιας, Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε μια Κύπρο και ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα που δείχνει τα σημάδια της κατάρρευσης, μιλά για το βιβλίο του Κίκη Λαζαρίδη «Το ταξίδι μου» και αναφέρει: «Η κάθε αυτοβιογραφία είναι σαν την ανθρώπινη ζωή: μία και μοναδική. Είναι ξεχωριστή και ιδιαίτερη. Αποτυπώνει γεγονότα-σταθμούς για τη ζωή του ανθρώπου που τη διηγείται και, μέσα από την αφήγηση της προσωπικής του πορείας, αναδεικνύει την ιστορία της προσωπικότητάς του. Έτσι και η αυτοβιογραφία του αγαπητού φίλου Κίκη Λαζαρίδη. Ενός ανθρώπου που για μεγάλα χρονικά διαστήματα, οι πράξεις του στη ζωή βρίσκονταν πάντα φωτισμένες με μια μεγάλη φωτεινή δέσμη».
Μάρτιος 2013. Οι τίτλοι τέλους πέφτουν για τον άλλοτε κραταιό Όμιλο. Οι ευθύνες είναι μεγάλες. Βαρύνουν πολλούς.
Ισχυρισμοί Kίκη Λαζαρίδη στη Διερευνητική Επιτροπή για την οικονομία
Αποποιείται ευθυνών
- «Δεν ήμουν εναντίον είτε της διατήρησης της συμμετοχής της HSBC είτε της αύξησης του ποσοστού της στο μετοχικό κεφάλαιο της Λαϊκής Τράπεζας».
- «Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου πρέπει να αποφασίσει αν δέχεται αυτούς τους αγοραστές», εννοώντας τη Marfin και Tosca Fund, «και το ποσοστό συμμετοχής τους στη Λαϊκή Τράπεζα».
- «Ο εκ των Διευθυντών της MIG, που ήταν ο ένας από τους δύο επίδοξους αγοραστές του μεριδίου της HSBC, ήταν Γενικός Διευθυντής της HSBC όταν η διεθνής τράπεζα λειτουργούσε καταστήματα στην Ελλάδα και ήταν φυσικό να γνωρίζει όλα τα στρώματα της διεύθυνσης της HSBC».
- «Δεν υπήρχε αντίθεση από τη Λαϊκή Τράπεζα για υλοποίηση της πρόθεσης της HSBC το 2005 να αυξήσει το μερίδιο της στην Τράπεζα στο 51%»
Ερωτήματα Γεώργιου Πική, Προέδρου της τριμερούς Διερευνητικής Επιτροπής για την οικονομία
«Χτυπά» κέντρο
- «Ήρθαν σε γνώση σας πληροφορίες ότι η Marfin Investment Group (MIG) και Tosca Fund είχαν ταυτόσημα συμφέροντα και διοίκηση;»
- «Η Λαϊκή Τράπεζα διερεύνησε το ποιόν και την υπόσταση των δυο ενδιαφερόμενων οργανισμών;»
Χριστόδουλος Χριστοδούλου, τέως Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας – επιστολή στην Επιτροπή Θεσμών της Βουλής
Νίπτει τας χείρας και καρφώνει Λαζαρίδη και Ερωτόκριτο
- «Το 21,5% των μετοχών της HSBC πωλήθηκαν σε τρία διαφορετικά πρόσωπα (το Tosca Fund 9%, τον Α. Βγενόπουλο 9% και το Ταμείο Προνοίας της Λαϊκής 3,5%) χωρίς να ζητηθεί η έγκριση του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας γιατί, προφανώς, κάποιοι τους συμβούλευσαν ότι τέτοια έγκριση απαιτείται μόνον όταν το ποσοστό του κάθε αγοραστή υπερβαίνει το 10%».
- «Ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Χριστόδουλος Χριστοδούλου και οι συνεργάτες του πληροφορήθηκαν την πώληση εκ των υστέρων από τις εφημερίδες. Ήταν, όμως, πλήρως ενήμεροι τόσο ο Πρόεδρος της Λαϊκής κ. Κίκης Λαζαρίδης όσο και ο Ανώτερος Εκτελεστικός Διευθυντής κ. Μιχάλης Ερωτόκριτος, οι οποίοι εξέφρασαν και με δημόσιες δηλώσεις τον ενθουσιασμό τους για την επιτυχημένη, όπως την χαρακτήρισαν, αυτή πράξη».
- «Τόσον εγώ όσον και οι αρμόδιοι λειτουργοί της Κεντρικής Τράπεζας προβήκαμε στη συνέχεια σε εμπεριστατωμένη διερεύνηση των φημών σχετικά με το ενδεχόμενο να ήταν συνδεδεμένοι μεταξύ τους οι τρεις προαναφερθέντες αγοραστές, χωρίς να προκύψει οτιδήποτε συγκεκριμένο».
- «Ρωτήθηκαν, επίσης, οι κύριοι Κίκης Λαζαρίδης και Μιχάλης Ερωτόκριτος, οι οποίοι διαβεβαίωσαν ότι είχαν διερευνήσει το θέμα και ότι δεν προέκυψε σύνδεση μεταξύ Βγενόπουλου και Tosca Fund. Την ίδια διαβεβαίωση έδωσε ο κ. Κ. Λαζαρίδης και ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής όταν ρωτήθηκε σχετικά από τον Πρόεδρό της κ. Γ. Πική. Η διερεύνηση αυτή εύλογα υποθέτω ότι συνεχίστηκε και μετά τη λήξη της θητείας μου τον Απρίλιο του 2007 από τους διοικητές που με διαδέχθηκαν. Ούτε και αυτοί μπόρεσαν να επαληθεύσουν τις φήμες που είχαν τότε κυκλοφορήσει».