Διατροφή για μια υγιή καρδιά
Tης Νικολέτας Μιχαηλίδου*
Οι «αρρώστιες» της καρδιάς (συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, CHF, υπέρταση, εγκεφαλικό), θεωρούνται ως ένας από τους πρώτους λόγους θανάτου ανά το παγκόσμιο. Συνήθως συμβαίνουν σε άτομα μεγαλύτερα από 65 χρονών αλλά τελευταίως παρατηρείται και σε άτομα μικρότερης ηλικίας. Μια στις εννέα γυναίκες και ένας στους 6 άντρες ηλικίας 45 με 64 έχουν κάποια μορφή καρδιοπάθειας και η καρδιακή προσβολή θεωρείται ως η πρώτη αιτία θανάτου.
Πολλά πράγματα που σχετίζονται με το περιβάλλον μας και το τρόπο που ζούμε μπορούν να φέρουν κάποιο είδος καρδιοπάθειας. Για παράδειγμα, το κάπνισμα είναι αναγνωρισμένο εδώ και 30 χρόνια πως αυξάνει τον κίνδυνο για αρτηριοσκλήρωση. Επίσης, τα αυξημένα επίπεδα «κακής» χοληστερόλης, LDL, είναι στενά συνδεδεμένα με την δημιουργία καρδιοπαθειών και καρδιακής προσβολής. Κατ’ ακρίβεια, μελέτες έδειξαν πως μείωση κατά 1 mg/dL της κακής χοληστερόλης στο αίμα, μειώνει κατά 1 με 2% τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή. Άλλος ένας παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο για κάποιο πρόβλημα καρδιάς είναι η υπέρταση.
Ο διαβήτης και η έλλειψη φυσικής άσκησης
Η ψηλή πίεση (140/90 mmHg) είναι πολλές φορές η αιτία για εγκεφαλικό και συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Άλλοι παράγοντες που έχουν συνδεθεί με καρδιοπάθειες είναι ο διαβήτης, η έλλειψη φυσικής άσκησης και η ακινησία, η παχυσαρκία, τα ψηλά τριγλυκερίδια, το άγχος, η ομοκυστεϊνη, η εμμηνόπαυση, και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
Τα περισσότερα που έχουν αναφερθεί πιο πάνω είναι πολύ στενά συνδεδεμένα με τον τρόπο διατροφής μας. Αν λοιπόν, ακολουθήσουμε μια σωστή διατροφή μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο για αυτές τις αρρώστιες της καρδιάς.
Η διατροφή για μια υγιή καρδιά πρέπει να είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά που θα μας προσφέρουν θρεπτικές ουσίες, πολύτιμες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, φυτικές ίνες και αντιοξειδιτικα. Επίσης, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δώσουμε στη ποσότητα λίπους (μέχρι το 25-30% των ολικών θερμίδων) καθώς και στο είδος λίπους που καταναλώνουμε καθημερινά. Το κορεσμένο λίπος (λαυρικο οξύ, μυριστικό οξύ, και παλμιτικο οξύ) είναι η κυρίως αιτία που αυξάνει την ολική και κακή χοληστερόλη στο αίμα μας. Κάθε 1% αύξηση κορεσμένου λίπους υπολογίζεται πως μπορεί να φέρει αύξηση 2.7 mg/dL χοληστερόλης.
Σε αντίθεση, τα πολυακόρεστα (Ω6, Ω3) και μονοκορεσμενα (ελαϊκο οξύ) λίπη, θεωρούνται πως μπορούν να μειώσουν την κακή χοληστερόλη και ίσως σε κάποιο βαθμό να αυξήσουν την καλή, HDL, χοληστερόλη.
Αποφεύγετε λοιπόν, φαγητά πλούσια σε κορεσμένα λίπη όπως τα πολλά κόκκινα κρέατα, τηγανιτά, γλυκά, βούτυρο και ινδοκάρυδο και προτιμήστε να παίρνεται το λίπος σας από τροφές πλούσιες σε μονοακορεστα και πολυακορεστα λίπη όπως ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, ψάρια, και αβοκάντο.
Διαλέγετε πάντα φαγητά χαμηλά σε λίπος και αποφεύγετε τα πολλά έτοιμα και προσυσκευασμενα φαγητά καθώς και φαγητά πλούσια σε κρέμες και σος. Επίσης, μειώστε το αλκοόλ, αν καταναλώνετε υπερβολική ποσότητα και αυξήστε την άσκηση σας.
*Εγκεκριμένη Κλινική και Αθλητική Διαιτολόγος, Διατροφολόγος Μ.S., R.D, CSSD, nikoletam@cytanet.com.cy