H άλλη μαγεία των γιορτών…
Της Χρύσως Αντωνιάδου
Χώνομαι στον καναπέ μου, τυλίγομαι με τη ροζ κουβέρτα με τα άσπρα αστεράκια για να νιώσω το πνεύμα των Χριστουγέννων, και παρακολουθώ τα δελτία ειδήσεων της τηλεόρασης. Κατάφερα κι αυτό τον μήνα να πληρώσω τους λογαριασμούς μου, και τους ταξινομώ προσεχτικά σε διάφορα files που κρατώ.
Ξέρω πως είναι δύσκολο σήμερα να μπορείς να πληρώνεις τις οικονομικές σου υποχρεώσεις, να συντηρείς το σπίτι σου, να φροντίζεις την οικογένειά σου και να είσαι καλά με τον εαυτό σου ότι τα κατάφερες κι αυτό τον μήνα.
Δυσκολεύομαι να πιστέψω πως ο οικογενειακός προϋπολογισμός έχει διάρκεια ζωής μόνο ένα μήνα! Ένα ολόκληρο μήνα! Μπορεί να χάσουμε τη δουλειά μας και να μείνουμε άνεργοι, να κινδυνεύσουμε να μην έχουμε χρήματα για να πληρώσουμε τη δόση του δανείου που, εάν αυτό επαναλαμβάνεται, περνά στα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια.
O αέρας τη γλύτωσε
Σκέφτομαι πως κάθε μέρα, κάθε βδομάδα και κάθε μήνας μπορεί να είναι διαφορετικός για τον καθένα μας. Τουλάχιστον, λέω στον εαυτό μου, μας κούρεψαν τις καταθέσεις, τους μισθούς και τα λάφυρα που συνηθίσαμε να μαζεύουμε αλλά μπορούμε ακόμη να σηκωνόμαστε το πρωί, να περπατούμε και να δουλεύουμε. Να χαιρόμαστε τη ζωή, να χαμογελάμε και να πέφτουμε αλλά να σηκωνόμαστε.
Ευτυχώς που ακόμη ο αέρας δεν φορολογήθηκε και μπορούμε να αναπνέουμε όσο αέρα γλύτωσε από τη ρύπανση.
Συλλογίζομαι πως όλοι εμείς που μπορούμε ακόμη να δουλεύουμε και να ελπίζουμε, πρέπει να είμαστε ευτυχισμένοι, βλέποντας τόσους άνεργους, ανθρώπους να χάνουν τη δουλειά τους και να κινδυνεύουν να χάσουν και το σπίτι τους. Ίσως και να βγήκαν εκτός προϋπολογισμού ή ίσως να λογάριασαν άλλα κι’ άλλα να τους ήλθαν, ίσως και να φάνηκαν άτυχοι και να πληρώνουν βαρύ το τίμημα της κρίσης.
Ανατροπές
Χώνομαι στον καναπέ του σαλονιού μου, αποφασισμένη να βάλω τάξη στις σκέψεις μου, να συμμαζέψω τα οικονομικά μου, να αναθεωρήσω τους οικονομικούς μου στόχους για τη νέα χρονιά που κοντοστέκεται και ετοιμάζεται να αφιχθεί σύντομα.
Το τετράδιο του δημοτικού που έχω πάντοτε στο τραπεζάκι για να καταγράφω σημειώσεις, έξοδα και έσοδα, δεινοπαθεί από τα βάρη που το φορτώνω. Προσθέσεις, αφαιρέσεις, πολλαπλασιασμούς και διαιρέσεις, περικοπές, αναγκαία και περιττά έξοδα. Ωραίες φράσεις, γνωμικά, ρητά και ό,τι άλλο φανταστεί το μυαλό σας. Απρόβλεπτα και μειωμένα έξοδα, αυξημένες δαπάνες, κουρεμένα έσοδα.
Το καμπανάκι του κινδύνου χτυπά δυνατά, υπενθυμίζοντας μου ότι δεν προσπάθησα αρκετά τη χρονιά που μας φεύγει. Μετά άξαφνα περνά από το μυαλό μου σαν βολίδα, μια φευγαλέα σκέψη που καρφώνεται και αρχίζει να μου προκαλεί πονοκεφάλους. Κανένας δεν πρόβλεψε ούτε τις νέες δοκιμασίες, που συμβαίνουν στον καθένα μας και που μας βγάζουν από το πρόγραμμά μας, ανατρέπουν τη ζωή μας και πάλι από την αρχή.
Όλοι έχουμε στόχους, μικρούς και μεγάλους, σημαντικούς και λιγότερο σημαντικούς, μετρήσιμους και ασαφείς. Όμως, λογαριάζουμε λάθος, έρχεται μια στιγμή που μια κεραμίδα μάς χτυπά κατακούτελα και σκεφτόμαστε από πού μας ήλθε και πώς θα ξεφύγουμε. Ίσως να είναι πολύ αργά για να τη σταματήσουμε, ή ακόμη και θέλημα θεού για να την προλάβουμε, πριν μας διαλύσει το κεφάλι.
Κάμνω ζάπινγκ στην τηλεόραση και χάνομαι στα κανάλια, ψάχνοντας να βρω κάποια κινηματογραφική ταινία να περάσω την ώρα μου, πιστεύοντας πως θα καταφέρω να διαχειριστώ τις σκέψεις και τα συναισθήματα που κάποτε με ρίχνουν.
Μια λεπτή κλωστή
Ύστερα σκέφτομαι πως η ζωή είναι υπέροχη, με τα πάνω και τα κάτω της, ακόμη και τότε που κρέμεσαι από ένα λεπτό σχοινί σαν τον ακροβάτη και περιμένεις …το μοιραίο. Εσύ και μόνο εσύ μπορείς να διαχειριστείς την κατάσταση και να βρεις το κουράγιο και τη δύναμη να πολεμήσεις. Να είσαι σίγουρος πως θα τα καταφέρεις, γιατί ο θεός, όπως έλεγαν και οι παλιοί, δεν είναι καμηλάρης!
Το απόγευμα χάνομαι μες τον κόσμο των παιδιών και των γιορτών, στην οδό Στασικράτους και στη Μακαρίου. Ίσως να ήταν από τις λίγες φορές τον τελευταίο καιρό, που ένιωσα πως εκεί υπάρχει ακόμη ζωή. Μια ψεύτικη εικόνα για να νιώσουμε καλά, πως υπάρχουμε, αγωνιζόμαστε και γιορτάζουμε Χριστούγεννα.
Τα παιδιά παίρνουν σβάρνα τις γειτονιές για τα κάλαντα. Μέσα στο μυαλό μου στριφογυρίζει η υποχρέωσή μου να αγοράσω δώρα για τα παιδιά και για φίλους, να βάλω το γιορτινό στεφάνι στην πόρτα του σπιτιού και να στολίσω το σαλόνι και το καθιστικό με στολίδια. Λίγα και λιτά. Δεν ήμουν ποτέ υπέρ του έντονου και προκλητικού, και για να πω την αλήθεια, βαριέμαι να κατεβάσω από το πατάρι το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Περιορίζομαι στο απλό μικρό δεντράκι και τον ανεπιτήδευτο διάκοσμο, ένα Άγιο Βασίλη, μια φάτνη και διακοσμητικά στολίδια.
Παιδικά χρόνια
Η μνήμη μου, που στράβωσε τελευταία και ξεχνάει ονόματα, καταστάσεις και βιώματα, ίσως και να τρελάθηκε από την πολλή πληροφόρηση, σταματά σε έντονες εικόνες των παιδικών χρόνων.
Τότε που στολίζαμε από νωρίς το χριστουγεννιάτικο δέντρο, που χαιρόμαστε τη γλύκα του χριστουγεννιάτικου κέικ και περιμέναμε με λαχτάρα τα δώρα.
Το μυαλό μου τρέχει στην πρώτη του δημοτικού σχολείου και θυμάμαι το τακ – τακ της καρδιάς μου, όταν η δασκάλα μου ανέθεσε να απαγγείλω το ποίημα στον Άγιο Βασίλη. Η φωνή μου έγινε φωνούλα, τα πόδια μου έτρεμαν από την αγωνία και η καρδιά μου πήγαινε να σπάσει.
Θυμάμαι μετά, τα χρόνια του γυμνασίου και του λυκείου που πειραματιζόμαστε για μήνες με τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια που θα λέγαμε στη γιορτή του σχολείου και στη χορωδία στο σωματείο της γειτονιάς. Τότε που ακόμη η γειτονιά και οι φίλοι ήταν οι πυρήνες της ζωής μας.
Χάνεται το νόημα
Αισθάνομαι πως χάσαμε πια το νόημα των γιορτών, όπως χάσαμε το νόημα της ζωής, των σχέσεων και των φίλων. Σκέφτομαι πως συνηθισμένοι στα πολλά δώρα, τα πολλά λεφτά, τα μεγάλα σπίτια και τ’ ακριβά αυτοκίνητα, χάσαμε το μέτρο. Χάσαμε τη μαγεία των Χριστουγέννων, την αληθινή …άφιξη του Άη Βασίλη την Πρωτοχρονιά, την αίσθηση της αλλαγής του χρόνου την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Άλλες εποχές, άλλες νοοτροπίες, άλλοι άνθρωποι.
Αισθάνομαι πως έχουμε αλλοτριωθεί και εμείς οι ίδιοι μέσα στη φανφάρα του καταναλωτισμού και της ευμάρειας στην οποία μάθαμε να ζούμε τα προηγούμενα χρόνια. Αντιλαμβάνομαι όσο ποτέ, πως δεν υπάρχουν πια άγγελοι, όπως αυτούς που μας έντυναν οι δασκάλες στο δημοτικό σχολείο, ούτε Παναγίες, μάγοι και βοσκοί…
Βέβαια, θα έλεγα πως οι Μάγοι που μάγεψαν τους ανθρώπους και τον τόπο, μόνο την καταστροφή μάς έφεραν. Τη μαγεία των επαύλεων που χτίστηκαν με δανεικά και εξασφαλίσεις και τώρα έγιναν χώμα. Τη μαγεία των πολυτελών αυτοκινήτων για να ποζάρουν οι αφελείς χωρίς να υπολογίζουν πως δεν μπορούν να τα συντηρούν μια ζωή, τη λατρεία των ψηλών μισθών που η κρίση τους έκοψε και ανέτρεψε τον προγραμματισμό των ανθρώπων και των νοικοκυριών, τη μαγεία των ακριβών και μακρινών ταξιδιών που κόπηκαν κι αυτά, όπως τα μπόνους και τα φιλοδωρήματα, ακόμη και ο δέκατος τρίτος. Πολυτέλειες που τις εξιστορείς και σε πιάνουν τα κλάματα, αναγνωρίζοντας πως πια, ή θα τα χάσεις ή θα τα μειώσεις.
Φτιάχνω με τη φαντασία μου εικόνες, όπως τα γράμματα που στέλλαμε με στον Άγιο Βασίλη με το ταχυδρομείο, ζητώντας μικρά αλλά σημαντικά για μας.
Πετώ τα όνειρά μου ελπίζοντας σε ευχάριστες ανατροπές, μια καινούργια ζωή, μια καινούργια χώρα.
Τα όνειρα δεν τελειώνουν
Το όνειρο δεν τέλειωσε, ούτε τελειώνει ποτέ. Κάποτε κουράζομαι και δυσανασχετώ. Το όνειρο είναι τόσο ξεκάθαρο που καμιά απολύτως δυσκολία, κανένα εμπόδιο δεν το σταματά. Το όνειρο για μια νέα πατρίδα, μια νέα οικονομία, μια νέα πιο απλή και πιο ανόθευτη ζωή. Στην πορεία έρχονται καινούργια όνειρα, νέοι στόχοι, νέα σχέδια και προγραμματισμοί. Όμως η εικόνα παραμένει εκεί ξεκάθαρη, για να μου υπενθυμίζει πως ποτέ δεν θα σταματήσω να ονειρεύομαι, να εργάζομαι και να δημιουργώ.
Φτάνω εκεί που δεν μπορώ και ακόμη πιο ψηλά. Πέφτω και σηκώνομαι. Κάποτε τα καταφέρνω, άλλοτε πάλι όχι. Και πάλι από την αρχή, πιστεύοντας πως το δύσκολο έχει περισσότερη γλύκα και απόλαυση από το εύκολο και το έτοιμο στο πιάτο.
Ξέρω πως αύριο θα ξημερώσει μια καινούρια μέρα, σε λίγες μέρες μπαίνει ένας καινούργιος χρόνος και εμείς είμαστε ακόμη ζωντανοί, δουλεύουμε, αγωνιζόμαστε, αγαπάμε, χάνουμε και κερδίζουμε. Αυτά έχει η ζωή. Ίσως αυτά να μας δίνουν και το νόημα πως υπάρχουμε και θα υπάρχουμε, ακόμη κι αν οι μάχες είναι δύσκολες και κάποιοι από μας θα ηττηθούμε. Το φαί είναι γλυκύτερο αν το φτιάχνεις μόνος σου και η δημιουργία υπέροχη όταν έχει την προσωπική σου σφραγίδα!
Καλά Χριστούγεννα!