Kαλοκαίρι χωρίς παγωτό δεν γίνεται!
Tης Δρος Άννας Χριστίνας Κονή*
To καλοκαίρι έφθασε και η θερμοκρασία ανεβαίνει ολοένα και περισσότερο. Αυτό μας ταυτίζει και με το αίσθημα των καλοκαιρινών διακοπών, το κλείσιμο των σχολείων, της ανεμελιάς και …των γευστικών απολαύσεων της ζεστής περιόδου. Το παγωτό θεωρείται αναμφίβολα η αγαπημένη δροσερή απόλαυση για μικρούς και μεγάλους!
Είναι πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι το παγωτό έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Βαβυλώνα, όπου πάγωναν τα γλυκίσματά τους στο χιόνι. Στην Ευρώπη το παγωτό έκανε την πρώτη του εμφάνιση το 1700 μ.Χ. σε διάφορες συνταγές και με ψηλές πωλήσεις και από τότε γίνεται όλο και πιο αγαπητό σε όλο τον κόσμο.
Είναι σημαντικό, μιας και το παγωτό είναι το πιο δημοφιλές σνακ του καλοκαιριού – αν όχι όλων τον εποχών του χρόνου – να δούμε από τι αποτελείται και τι μας προσφέρει. Τα βασικά συστατικά του είναι το γάλα, η ζάχαρη, οι κρόκοι αυγών και η κρέμα γάλακτος. Επιπλέον, προσθέτονται και άλλα υλικά, όπως σταθεροποιητές, χρωστικές και αρωματικές ουσίες, βούτυρο, κακάο και γλυκαντικά. Πολύ συχνά, για περισσότερη γευστική απόλαυση χρησιμοποιούνται και ξηροί καρποί, σιρόπια σοκολάτας, καραμέλας, κομμάτια φρούτων ή σοκολάτας.
Θρεπτικά συστατικά
Το παγωτό συνδυάζει και αποτελεί ποικιλία θρεπτικών συστατικών, μιας και περιέχει πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπαρά, βιταμίνες και μέταλλα.
Πρωτεΐνες – Το μεγαλύτερο ποσοστό πρωτεΐνης στο παγωτό προέρχεται από το γάλα, που είναι υψηλής βιολογικής αξίας. Αυτό σημαίνει ότι μας παρέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα που χρειάζεται ο οργανισμός μας και τα οποία δεν συνθέτει αλλά πρέπει να τα πάρει μέσω της τροφής. Η σωστή κατανάλωση πρωτεΐνης βοηθά στη διατήρηση του μυϊκού ιστού, αυξάνοντας έτσι τον μεταβολικό ρυθμό και συνεπώς τις καύσεις.
Υδατάνθρακες – Οι υδατάνθρακες που συναντάμε στο παγωτό προέρχονται από τη ζάχαρη, τις γλυκαντικές ουσίες και τη λακτόζη που χρησιμοποιούνται. Η κύρια ιδιότητα των υδατανθράκων στον οργανισμό μας είναι η παραγωγή ενέργειας, η οποία θα χρησιμοποιηθεί για τις διάφορες βιολογικές λειτουργίες. Οι υδατάνθρακες που βρίσκονται στο παγωτό είναι «απλοί» και όχι σύνθετοι με αποτέλεσμα να αυξάνουν απότομα τη γλυκόζη στο αίμα, και συνεπώς το παγωτό θα πρέπει να καταναλώνεται με προσοχή από άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.
Λιπαρά – Τα λιπαρά του παγωτού προέρχονται από το λίπος του γάλακτος και προσφέρουν στον οργανισμό τα απαραίτητα λιπαρά οξέα, και τις πολύτιμες λιποδιαλυτές βιταμίνες A, D, E και Κ, τις οποίες ο οργανισμός μας δεν συνθέτει από μόνος του. Το παγωτό, κυρίως του τύπου «παρφέ», περιέχει ψηλό ποσοστό κορεσμένων λιπαρών και συνεπώς χρειάζεται προσοχή στην κατανάλωσή του από άτομα με σακχαρώδη διαβήτη και υπερχοληστερολαιμία.
Βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία – Το παγωτό, εκτός από τις απαραίτητες λιποδιαλυτές βιταμίνες, περιέχει επίσης και βιταμίνες του συμπλέγματος Β κυρίως Β1, Β2, Β6 και Β12. Το κυριότερο μεταλλικό στοιχείο που περιέχεται στο γάλα και κατ’ επέκταση στο παγωτό, είναι το ασβέστιο, το οποίο έχει σημαντικές ιδιότητες για οστά και τα δόντια μας. Επίσης, το παγωτό περιέχει φωσφόρο, σίδηρο, ψευδάργυρο και κάλιο. Τέλος οι κρόκοι αυγών που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή του παγωτού, είναι πλούσιοι σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία που προστατεύουν τον οργανισμό μας από χρόνιες παθήσεις.
Μια πολύ δημοφιλής κατηγορία παγωτών είναι τα παγωτά τύπου ‘light’. Πρέπει να είμαστε προσεχτικοί στο τι ακριβώς σημαίνει ‘light’ ή 0%, γιατί μπορεί να είναι χαμηλό μόνο σε ζάχαρη ή μόνο σε λιπαρά. Επίσης, τα παγωτά αυτά μπορεί να περιέχουν μεγαλύτερη ποσότητα γλυκαντικών όπως η ασπαρτάμη και η μεγάλη κατανάλωσή τους μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικές διαταραχές.
Η γρανίτα
Το παγωτό – γρανίτα είναι επίσης πολύ δροσιστική επιλογή και έχει διαφορετική σύσταση από το κλασικό παγωτό. Περιέχει κυρίως νερό, ζάχαρη και φρούτα, και έτσι δεν έχει καθόλου λιπαρά με αποτέλεσμα να είναι και πιο χαμηλό σε θερμίδες. Τα φρούτα που χρησιμοποιούνται για τη γρανίτα περιέχουν βιταμίνες, που όμως κατά την επεξεργασία της κατασκευής της γρανίτας καταστρέφονται σε μεγάλο βαθμό. Η γρανίτα συμβάλλει στην ενυδάτωση του οργανισμού μας λόγω της ψηλής περιεκτικότητάς της σε νερό ενώ έχει πολύ μικρή ποσότητα σε νάτριο. Όπως και το παγωτό, η γρανίτα έχει απλά σάκχαρα, και η υπερβολική κατανάλωσή της είναι επικίνδυνη για άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, και για αύξηση της παχυσαρκίας.
Το παγωτό είναι χωρίς καμιά αμφιβολία μια γευστική απόλαυση που μπορεί να συμπεριληφθεί σε μια υγιεινή διατροφή για τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες κυρίως, αλλά και για ολόκληρο το χρόνο. Όταν καταναλώνεται με μέτρο όχι μόνο μας ικανοποιεί γευστικά και μας δροσίζει, αλλά μας προσφέρει σημαντικά θρεπτικά συστατικά. Μπορείτε να προτιμήσετε τα παγωτά σε ξυλάκι που συνήθως είναι χαμηλότερα σε θερμίδες αν δεν έχουν επικάλυψη σοκολάτας ή ξηρούς καρπούς. Αν όμως είστε λάτρης των πλούσιων γεύσεων, σιροπιών κ.ά. τότε θα ήταν καλό να καταναλώνετε παγωτά λιγότερο συχνά ή να κάνετε επιπρόσθετη άσκηση. Τα μικρά παιδιά μπορούν επίσης να καταναλώνουν παγωτό και να δροσίζονται το καλοκαίρι αλλά χωρίς υπερβολές στην ποσότητα ή τη συχνότητα.
Απολαύστε το παγωτό αυτό το καλοκαίρι αλλά … Παν μέτρον άριστον!
*Διαιτολόγος, LD
Τηλέφωνο: +357 22 571024