Tα οφέλη της παιδικής κατασκήνωσης
Tης Χριστιάνας Χριστοφόρου*
Το παιδί στην κατασκήνωση ανακαλύπτει καλύτερα τον εαυτό του, γίνεται ανεξάρτητο, μαθαίνει να αντιμετωπίζει τους φόβους του, γίνεται πιο ανθεκτικό, εκπαιδεύεται σε κανόνες και όρια, δημιουργεί νέες φιλίες και αναπτύσσει την αυτοεκτίμησή του. Δίνεται η ευκαιρία, το παιδί να απολαύσει τη φύση που στερείται στην καθημερινότητά του και να απαλλαγεί από τις συνήθειές του, όπως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και την τηλεόραση
Το καλοκαίρι είναι εδώ, τα σχολεία έχουν κλείσει και πολλοί γονείς σκέφτονται πώς θα αξιοποιήσουν τον ελεύθερο χρόνο των παιδιών τους και πώς θα τα βοηθήσουν να ξεφύγουν από την καθημερινότητα, αποκτώντας παράλληλα σημαντικές εμπειρίες.
Μία από τις πιο συνηθισμένες επιλογές εδώ και πολλά χρόνια είναι η κατασκήνωση που αποτελεί μια πολύ ειδική εμπειρία που βοηθά το παιδί και λειτουργεί θετικά στην ωρίμανση τής προσωπικότητάς του. Η επαφή με τη φύση και η συμβίωση με άλλα άτομα σε ένα είδος μιας μικρής οργανωμένης κοινωνίας που διέπεται από κανόνες τους οποίους το παιδί πρέπει να τηρεί, προσφέρει στο παιδί νέα ερεθίσματα και το μαθαίνει να στηρίζεται στον εαυτό του.
Τα θετικά στοιχεία της κατασκήνωσης είναι πολυάριθμα. Το παιδί ανακαλύπτει καλύτερα τον εαυτό του, γίνεται πιο ανεξάρτητο, μαθαίνει να αντιμετωπίζει πολλούς από τους φόβους του, γίνεται πιο ανθεκτικό καθώς καλείται να επιβιώσει σε νέο περιβάλλον, εκπαιδεύεται σε κανόνες και όρια, δημιουργεί νέες φιλίες και αναπτύσσει την αυτοεκτίμησή του. Πέρα απ’ όλα αυτά, η κατασκήνωση προσφέρει διασκέδαση, όμορφες στιγμές χαλάρωσης, παιχνιδιού και γέλιου. Είναι η καλύτερη ευκαιρία το παιδί να απολαύσει τη φύση που στερείται στην καθημερινότητά του και να απαλλαγεί από τις συνήθειές του όπως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και την τηλεόραση.
Ειδικότερα, η πρώτη φορά που ένα παιδάκι συμμετέχει σε μια κατασκήνωση είναι μια πρωτόγνωρη εμπειρία καθώς πρέπει να αποχωριστεί το σπίτι και την οικογένειά του και να μάθει να συμβιώνει με τους συνομήλικους του.
Στρατηγικές για… καλοπέραση
Oι γονείς αρκετές φορές έχουν τις επιφυλάξεις τους σχετικά με την απόφαση να στείλουν το παιδί τους κατασκήνωση, μπορούν όμως με μερικές στρατηγικές να βοηθήσουν το παιδί τους να ενταχθεί ομαλά στην ομάδα της κατασκήνωσης και να περάσει όσο καλύτερα γίνεται.
* Σημαντικό είναι να γνωρίζετε ότι είναι προτιμότερο το παιδί σας να είναι άνω των 7 ετών για να είναι σε θέση να βιώσει θετικά αυτή την εμπειρία, αφού στην ηλικία των 7 έχει προηγηθεί η ένταξή του στο νηπιαγωγείο και το δημοτικό.
* Εσείς οι ίδιοι είστε οι κατάλληλοι για να κρίνετε κατά πόσο το παιδί σας μπορεί να πάει κατασκήνωση, ελέγχοντας τις καθημερινές του αντιδράσεις σε διαφορετικές καταστάσεις. Για παράδειγμα, ένα παιδί που δεν κάνει εύκολα φιλίες και δεν μπορεί να κοιμηθεί ούτε στο σπίτι κάποιου φίλου του κάποιο βράδυ σίγουρα δεν είναι έτοιμο για αυτό το βήμα.
* Το παιδί χρειάζεται να δώσει την έγκρισή του για να συμμετάσχει στην κατασκήνωση και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να καταπιεστεί αν δεν το θέλει.
* Ιδιαίτερα βοηθητικό την πρώτη φορά είναι το παιδί να πάει με κάποιον από τους συμμαθητές του είτε με παιδάκια που ήδη γνωρίζει.
* Εξηγήστε στο παιδί σας τι είναι η κατασκήνωση και προετοιμάστε το για το τι πρόκειται να κάνει εκεί.
* Μάθετε αναλυτικά το πρόγραμμα που θα ακολουθεί το παιδί καθώς και τις δραστηριότητες στις οποίες θα λάβει μέρος. Πείτε στο παιδί σας ότι η κατασκήνωση είναι μια ευκαιρία για να παίξει, να αθληθεί, να κάνει φίλους αλλά εκεί θα πρέπει να ακολουθεί και κάποιους κανόνες.
* Επισκεφθείτε τους χώρους της κατασκήνωσης πριν πάει το παιδί σας και βεβαιωθείτε ότι είναι καθαροί και παρέχουν υγιεινό φαγητό.
* Πηγαίνετε μια βόλτα στην κατασκήνωση οικογενειακώς πριν από την εγκατάσταση τού παιδιού σας για να εξοικειωθεί με τον χώρο.
* Επικοινωνήστε με τους ομαδάρχες της κατασκήνωσης για να τους γνωρίσετε καλύτερα και εμπιστευτείτε τους τα παιδιά σας.
*Το παιδί πρέπει να κατανοήσει ότι οι γονείς θα φύγουν αλλά θα επιστρέψουν όταν οι διακοπές του τελειώσουν, έτσι ώστε να μην αναπτύξει το άγχος του αποχωρισμού.
* Δείξτε στο παιδί σας ότι είστε χαρούμενοι που θα πάει μόνο του διακοπές. Δείτε τις μέρες που λείπει το παιδί ως μια ευκαιρία χαλάρωσης και ξεκούρασης και για εσάς τους ίδιους και αποδεχτείτε το γεγονός ότι μπορεί να σας λείπει πιο πολύ εσάς απ” ό,τι λείπετε εσείς σε εκείνο.
* Ενημερώστε τους υπεύθυνους της κατασκήνωσης εάν το παιδί σας έχει οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας ή κάποια αλλεργία.
* Προσπαθήστε να αποφύγετε τα πολλά τηλεφωνήματα και τις πολλές επισκέψεις ιδιαίτερα τις πρώτες ημέρες. Οι επισκέψεις σας είναι σίγουρα πολύ σημαντικές για το παιδί, πρέπει όμως να γίνονται στο πλαίσιο του προγράμματος κάθε κατασκήνωσης. Τα παιδιά μέσα από το πρόγραμμα που ακολουθούν σταδιακά δένονται τόσο με τους ομαδάρχες όσο και με τα υπόλοιπα παιδιά. Η συνεχής επικοινωνία με τα παιδία μπορεί να εμποδίσει αυτήν την κοινωνικοποίησή τους και να κάνει το παιδί να νοσταλγήσει το σπίτι και την οικογένειά του.
* Να θυμάστε ότι η προσαρμογή σε ένα καινούργιο περιβάλλον απαιτεί χρόνο. Η στεναχώρια και η δυσκολία του παιδιού στην αρχή είναι φυσιολογική και προσπαθήστε να το στηρίξετε δείχνοντας πάντα την αγάπη και το ενδιαφέρον σας.
* Αν το παιδί σας μετά από κάποιες μέρες στην κατασκήνωση συνεχίζει να μην αισθάνεται καλά και αντιδρά έντονα, τότε ίσως να μην είναι έτοιμο να προσαρμοστεί και είναι καλύτερα να το πάρετε πίσω και να ξαναδοκιμάσετε την επόμενη χρονιά, όταν θα είναι πιο προετοιμασμένος.
* Όταν η κατασκήνωση τελειώσει και το παιδί επιστρέψει πίσω στο σπίτι μοιραστείτε τις εμπειρίες του και προσπαθήστε να αξιοποιήσετε περαιτέρω τις δεξιότητες που ανέπτυξε εκεί.
*Κλινική Ψυχολόγος