Uniastrum: Έπαιξαν… κουμάρι και έχασαν
Ιούνιος 2008. Η ελίτ της Τράπεζας Κύπρου, η αφρόκρεμα των τραπεζιτών, έχουν ιδιαίτερους λόγους να ανοίγουν σαμπάνιες, μετά την… επιτυχία της εξαγοράς της ρωσικής τράπεζας Uniastrum. Κερδίζουν την «καρδιά» της ρωσικής αγοράς, εξαγοράζουν το 80% μιας ρωσικής τράπεζας, επεκτείνονται σε μια χαώδη χώρα, σε μια περίοδο που η χρηματοπιστωτική κρίση χτυπά τις ΗΠΑ και δείχνει τα δόντια στην Ευρώπη.
Ο πρώην Διευθύνων Σύμβουλος του Συγκροτήματος, Ανδρέας Ηλιάδης, ιδιαίτερα ικανοποιημένος από το deal, δηλώνει στα ΜΜΕ πως «σε τέτοιες περιόδους παρουσιάζονται ευκαιρίες» και προσθέτει με περηφάνια: «Η Τράπεζα Κύπρου δεν επηρεάστηκε από την κρίση επειδή δεν είχε έκθεση σε subrime προϊόντα και είναι κεφαλαιακά ισχυρή καθώς διαθέτει από τους χαμηλότερους δείκτες χορηγήσεων προς καταθέσεις παγκοσμίως». Αυξητικά κέρδη… Το τίμημα των 371 εκατ. ευρώ για την εξαγορά της ρωσικής τράπεζας θεωρείται από την ομάδα που δούλεψε για την εξαγορά πολύ χαμηλό σε σχέση με τα οφέλη που θα προκύψουν: «Η συναλλαγή θεωρείται ότι θα έχει αυξητικά κέρδη από το πρώτο έτος επένδυσης (2009) και η απόδοση της επένδυσης θ’ ανέλθει πέραν του 10% σε δύο χρόνια (2010)». Οι δυο μέτοχοι που ιδρύουν την τράπεζα, ο Georgy Piskov και ο Gagik Zakarian, οι οποίοι είναι επικεφαλής της διοίκησης, διατηρούν το 10% και συνεχίζουν να ασκούν τα καθήκοντα του γενικού διευθυντή και του προέδρου αντίστοιχα.
Τα χρόνια περνούν και το εγχείρημα των Κυπρίων τραπεζιτών καταρρέει και μαζί με αυτό το Συγκρότημα της Τράπεζας Κύπρου αυξάνει τις ζημιές του. Ιούλιος 2015. Εφτά χρόνια μετά η ρωσική τράπεζα πωλείται με ζημιά. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s εκτιμά πως η Τράπεζα Κύπρου θα επωφεληθεί από την πώληση της Uniastrum, παρά τη λογιστική ζημιά και τα πέραν των €700 εκ. που έχει ήδη χάσει από την επένδυση αυτή. Η Τράπεζα κάνει … τζογαδόρικο παιγνίδι και χάνει. Η Uniastrum καταπίνει πάνω από 700 εκατομ. ευρώ. Μια μεγάλη ζημιά για τους παλιούς κυρίως μετόχους.
Οι πιέσεις Χούρικαν
Οι πρώτες πιέσεις του Τζον Χούρικαν για πώλησή της πέφτουν στο κενό. Οι μήνες περνούν. Δεν υπάρχει διέξοδος από το αδιέξοδο. Ο κύβος ερρίφθη. Η απάντηση στο ερώτημα «γιατί πωλείται» δίνεται από τους Moody’s: «Η βαθιά οικονομική συρρίκνωση απειλεί να επιδεινώσει την ποιότητα του ενεργητικού της Uniastrum, κάτι που θα οδηγήσει σε πρόσθετες κεφαλαιακές απαιτήσεις». Η ρωσική τράπεζα, όπως εξελίσσονται τα πράγματα, θέτει σε κίνδυνο την κεφαλαιακή επάρκεια του Συγκροτήματος σε μια περίοδο που προσπαθεί να διαχειριστεί τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια (ο δείκτης των NPLs της τράπεζας προς το σύνολο χορηγήσεων της τράπεζας ανήλθε στο 53,1% τον Μάρτιο του 2015 και ο δείκτης κάλυψής τους στο χαμηλό του 38%).
Η πώληση πρέπει να κλείσει εδώ και τώρα, όπως και έγινε, για να μπαλωθούν οι άστοχες αποφάσεις των προηγούμενων χρόνων. Γιατί, όμως, το θέμα της Uniastrum θυμίζει έγκλημα του «λευκού κολάρου»; Όλες οι ενέργειες που γίνονται πριν από την εξαγορά της τράπεζας, πολλές «τρύπες» να μπάζουν νερά, δημιουργούν μια σκοτεινή υπόθεση. Το ήδη θολό τοπίο έρχεται να σκοτεινιάσει μια συγκεκριμένη φήμη για μίζες 50 εκατ. ευρώ.
Οι μίζες των 50 εκατ. ευρώ
Η Alvarez & Marsal διερευνά το θέμα και καταγράφει στην έκθεσή της «πως ναι, έλαβε εμπιστευτικές πληροφορίες για παράνομες πληρωμές και δωροδοκίες» που αφορούσαν την εξαγορά της εν λόγω τράπεζας. Επισημαίνει και το παραθέτει γραπτώς πως «οι φήμες αφορούσαν την ισχυριζόμενη πληρωμή 50 εκατ. ευρώ από τα έσοδα της εξαγοράς της ρωσικής τράπεζας σε 5 άτομα». Οι συνεντεύξεις από μεγάλο αριθμών ατόμων, συμπεριλαμβανομένων και πωλητών και αξιωματούχων της Τράπεζας Κύπρου, δεν βοηθούν στην τεκμηρίωση της φήμης.
Ο εκ των δυο μετόχων της Uniastrum κ. Zakaryan χαρακτηρίζει αβάσιμους τους ισχυρισμούς για δωροδοκία και διαφθορά. «Καμιά πληρωμή οποιουδήποτε ποσού δεν έγινε σε αξιωματούχους της Τράπεζας Κύπρου από τους προσωπικούς λογαριασμούς των μετόχων». Δύσκολη τεκμηρίωση Το έργο της τεκμηρίωσης δύσκολο και περίπλοκο. «Η λογιστική τεκμηρίωση της τράπεζας Kypra παραδόθηκε στους νέους της ιδιοκτήτες όταν εξαγοράστηκε το 2010, οπόταν εάν έγιναν οποιεσδήποτε πληρωμές μέσω της εν λόγω τράπεζας, οι καταστάσεις των λογαριασμών που αφορούσαν και οι οδηγίες διενέργειας των πληρωμών δεν θα υπήρχαν στην Τράπεζα Κύπρου ούτε και στην Uniastrum», γράφει η Αlvarez & Marsal.
Το θέμα διερευνούν οι ανακριτές της Αστυνομίας. Φέρνουν μια σημαντική πληροφορία. Η διαδρομή των 50 εκατ. ευρώ περνά από το Εριβάν, και καταλήγει στο Μπελίζ. Απ’ εκεί και πέρα το θέμα χρειάζεται νέες παρεμβάσεις… Ο πρώην Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου αναφέρει: «Οι φήμες για μίζες 50 εκατομμυρίων ευρώ, όση ήταν η επέκταση του μετοχικού κεφαλαίου της Uniastrum, πλήττουν την αξιοπρέπεια κάποιων. Τα λεφτά αυτά δεν χάθηκαν, αφού η Uniastrum, όπως είπε, είναι μια υγιής τράπεζα».
Γράφει:Χρύσω Αντωνιάδου